Σκέψεις και προβληματισμοί με αφορμή την ανάγνωση του Ευαγγελίου του Εσπερινού του Πάσχα στην δημοτική γλώσσα.

Το απόγευμα της Κυριακής οι απανταχού Ορθόδοξοι τελούν τον «Εσπερινό της Αγάπης». Το Ιερό Ευαγγέλιο διαβάζεται σε δεκάδες ξένες γλώσσες για να διατρανωθεί παγκοσμίως η εποχή της Αναστάσιμης ελπίδας. Ο Εσπερινός ονομάζεται και «Αγάπη», επειδή ο Χριστός σταυρώθηκε και αναστήθηκε για την αγάπη των ανθρώπων. Για να μπορέσει ο άνθρωπος να μορφώσει λυτρωτική σχέση κοινωνίας με το Θεό. Για να αποκτήσει ο άνθρωπος προοπτική σωτηρίας, μια προοπτική θεμελιωμένη στην άφθαρτη, άνευ όρων και ορίων αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο.

Λέγεται ότι η παράδοση της μετάφρασης και απόδοσης του Ευαγγελίου στις γλώσσες των χριστιανικών λαών ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη, όπου λόγω του Πατριαρχείου παρευρίσκονταν πολλοί ξένοι Ορθόδοξοι διπλωμάτες, οι οποίοι ήθελαν να ακούνε το Ευαγγέλιο και στη γλώσσα τους, αλλά μπορεί και να αντανακλά την ανάγκη να μοιρασθούμε το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης με τον θρίαμβο κατά του Θανάτου σε όσο το δυνατόν περισσότερες γλώσσες, για να κηρυχθεί σ’ όλα τα έθνη της οικουμένης το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».

Ο Εσπερινός της αγάπης στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης

Παρακολουθώντας το σχετικό video είδαμε ότι ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ανέγνωσε το Ευαγγέλιο πρώτα στην ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και στο τέλος ο διάκονος ανέγνωσε το κείμενο  στην γλώσσα του Ευαγγελίου. Έτσι έρχεται πάλι στην επιφάνεια το θέμα της μεταγλώττισης των Ιερών κειμένων στην ΔΗΜΟΤΙΚΗ.

Το Ευαγγέλιο, δημιούργημα των πρώτων δεκαετιών του 1ου μ.Χ. αι., είναι γραμμένο στη μορφή της γλώσσας μας, που λέγεται ελληνιστική κοινή, και παρά τις μεταφράσεις του στη δημοτική συνεχίζει ν’ αποδίδεται και σήμερα στους ιερούς μας ναούς κατά τον ίδιο τρόπο. Η  ελληνιστική γλώσσα, ενδιάμεση μορφή μεταξύ Αρχαίας Ελληνικής και Δημοτικής γλώσσας, δεν παρουσιάζει ούτε τη δυσκολία κατανόησης της πρώτης ούτε, βέβαια, την ευκολία της δεύτερης, λίγο ως πολύ, όμως, με τη βοήθεια των μεταφράσεων και του κηρύγματος αποτελεί οικείο άκουσμα στο σύνολο σχεδόν των πιστών, που εκκλησιάζονται τακτικά.

Αποτελεί, γι’ αυτό, δώρον-άδωρον η απόδοση του Ευαγγελίου στη Δημοτική, τη στιγμή μάλιστα που μπορεί και πρέπει κάθε πιστός χριστιανός να έχει στο σπίτι του μεταφρασμένη την Αγία Γραφή και να τη μελετά από μόνος του.

Απ’ την άλλη ένα τέτοιο άκουσμα, έστω και μόνο μέσα στους ιερούς ναούς, κρατά ζωντανή την παράδοση, διατηρεί αναλλοίωτο το περιεχόμενο του Ευαγγελίου ανά τους αιώνες, ρίχνει γέφυρες επικοινωνίας με το χθες, αποδεικνύει στην πράξη ότι η γλώσσα μας είναι μία και ενιαία και έχει ρίζες βαθιές, θυμίζει πτυχές της γλώσσας μας, τον πλούτο του λεξιλογίου και τα στάδια εξέλιξής της  και αντιστέκεται στην παγκοσμιοποίηση και στην τάση απλοποίησης και συρρίκνωσης της γλώσσας, που επικρατεί στις μέρες μας χάριν, δήθεν, της διευκόλυνσής μας.

Μία απάντηση από τον Αγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη σε όσους υποστηρίζουν την μεταγλὠττιση των Λειτουργικών κειμένων

Φυλαχθείτε αδελφοί μου, από τον λογισμό τούτο· «εσύ είσαι αγράμματος και αμαθής και δεν καταλαβαίνεις εκείνα που λέγονται στην εκκλησία, και λοιπόν γιατί να πας;».

Σας απαντά ένας αββάς στο «Γεροντικό» ότι αν και σεις δεν καταλαβαίνετε εκείνα που λέγονται στην εκκλησία, ο διάβολος τα καταλαβαίνει, και για τούτο τρομάζει και φοβάται και φεύγει από σας· αφήνω δε, ότι και εσείς, αν και δεν τα καταλαβαίνετε όλα όσα λέγονται στην εκκλησία, όμως πολλά από αυτά τα ξέρετε και με εκείνα ωφελείσθε. Προσθέτω δε και τούτο, ότι αν εσείς συχνά πηγαίνετε στην εκκλησία και ακούτε τα θεία λόγια, η συνέχεια εκείνη με το καιρό σας κάνει να καταλαβαίνετε εκείνα που πριν δεν καταλαβαίνατε, όπως λέει ο Χρυσόστομος, διότι ο Θεός βλέποντας τη προθυμία σας ανοίγει το νου σας και τον φωτίζει στο να τα καταλαβαίνει.

(Πηγή: «Χρηστοήθεια των Χριστιανών» Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου)

πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Αθανασίου

Ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος δια το θαύμα του Αγίου Φωτός

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

__________________

Είναι λυπηρό Κληρικοί και λαϊκοί θεολόγοι να αμφισβητούν το Άγιον Φως και το χείρον τούτου να ειρωνεύονται τη συντριπτική πλειοψηφία των Ορθοδόξων Χριστιανών που πιστεύουν στο θαύμα τούτο.

Ιδού τι γράφει ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, ο μεγάλος αυτός Γέροντας της εν Χριστώ αγάπης και ομολογίας,  για το για το Άγιο Φως κατά το Άγιο και Μεγάλο Σάββατο : ‘’Ο κλήρος περιήλθε λιτανεύων  μετά ψαλμωδιών τρις το Άγιον Κουβούκλιον· μετά δε την λιτανείαν απεσφραγίσθη η θύρα του Ιερού Κουβουκλίου, ο δε Πατριάρχης απεκδυθείς τα αρχιερατικά άμφια και  φέρων μόνον στιχάριον εισήλθεν εις τον Πανάγιον Τάφον’’*.

Κατόπιν όπως σημειώνει ‘’ηρεύνησαν Αυτόν μη φέρη μεθ’ εαυτού πυρεία. Εισελθών ανέγνωσε γονυπετής προ του Παναγίου Τάφου ευχήν δεόμενος, ίνα το ένδοθεν του Αγίου Τάφου διανεμηθησόμενον φως είη τοις μετ’ ευλαβείας αυτό λαμβάνουσιν χαρίτος περιεκτικόν’’. 

Παρεπόμενα της αντιεκκλησιαστικής ειρωνίας και πολεμικής όσων αμφισβητούν το θαύμα του Αγίου Φωτός είναι και η άρνησή τους ότι, το ‘’διανεμηθησόμενον φως είη τοις μετ’ ευλαβείας αυτό λαμβάνουσιν χαρίτος περιεκτικόν’’. 

Και συνεχίζει ο Γέροντας Φιλόθεος ως ακολούθως : ‘’Ήδη βαθεία σιγή διαδέχεται τους προ μικρού τας αχανείς του Ναού διαστάσεις δονούντας αλαλαγμούς· αγωνία άρρητος καταλαμβάνει σύμπαντας τους όχλους των προσκυνητών. Μόλις λεπτά τινά παρέρχονται, και αίφνης βοή συμμιγής, ή ιαχή ουρανομήκης συνταράσσει τα νεύρα ακόμα, σείουσα τους θόλους του Ναού… Είναι η θεσπέσια γλυκύτατη φωνή· Το Άγιο Φως! Και ιδού αληθώς μεταδίδεται παρά του Πατριάρχου το Άγιο Φως, εν πυρσοίς αργυροίς εξ αμφοτέρων των οπών του Ιερού Κουβουκλίου. Και εκ μεν της δεξιάς οπής παραλαμβάνει αυτό προνομιούχος τις οικογένεια εντοπίων Ορθοδόξων και το Άγιον Βήμα ένθα διανέμεται εις τα πλήθη υπό του Σκευοφύλακος του Παναγίου Τάφου· εκ δε της αριστεράς οπής παραλαμβάνουν αυτό οι Αρμένιοι, οι Κόπται, οι Συριάνοι (Ιακωβίται) και μετακομίζοντες εις τα εντός του Ναού παρεκκλήσιά των διανέμουσιν εις τους λαούς των. Οι ήχοι των κωδώνων, των βαρυγδούπων σημάντρων και των αλαλαγμών του απείρου πλήθους χαιρετίζουσι χαρμοσύνως το Άγιο Φως, όπερ εκ ακαρεί διαδίδεται ούτω εις άπαντα του Ναού τα μέρη, εις τ’ άνω, εις τα κάτω, και εις τας απωτάτας αυτού γωνίας.  Όλαι αι κανδήλαι, όλαι αι λυχνίαι, όλοι οι πολυέλεοι, όλαι  αι λαμπάδες του Ναού ευρέθησαν εν μια στιγμή αναμμέναι’’.  Το ‘’ευρέθησαν εν μια στιγμή αναμμέναι’’, δεν είναι θαυμαστόν;

Ενθυμούμαι μια απλή γιαγιά από την Κύπρο, που μου περιέγραφε παραστατικά το άναμμα των κανδήλων από το Άγιο Φως εντός του Ναού της Αναστάσεως, σαν μια πολύ μεγάλη πλατιά κορδέλα.   Η ειλικρίνεια απλών ανθρώπων, απλών γιαγιάδων και παππούδων, που με απλότητα και αυθορμητισμό περιγράφουν με τον τρόπο τους, την εμπειρία τους αυτή στο Ναό της Αναστάσεως, φανερώνει ένα αληθινό βίωμα. 

‘’Πολλοί φέρουσι το φως των (33) κηρίων  επί του προσώπου, εταίροι εις τα στήθη και τας χείρας χωρίς ουδεποσώς πάθωσι βλάβην τινά’’, αναφέρει ο Γέροντας Φιλόθεος.

Είναι επακριβώς αυτό το οποίο καταγράφεται στην ιστοσελίδα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, όπου παρατίθεται συνοπτική παρουσίαση για το Άγιον Φως, όπου αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής : ‘’Μετά το πέρας της ευχής τοποθετεί (ο Πατριάρχης) το βαμβάκιον εις τον Πανάγιον Τάφον και με θαυμαστόν τρόπον ανάβει.  Με αυτό ανάβει τα κεριά και εξέρχεται από Το Ιερόν Κουβούκλιον.  Το σπουδαίον είναι ότι το Άγιον Φως δι’ ολίγα λεπτά δεν έχει πυράδα.  Δηλαδή εάν εις ακουμπήση το Άγιον Φως εις τα χέρια του δεν θα καή.  Πραγματικώς είναι ένα εκ των μεγαλυτέρων Θαυμάτων της Χριστιανοσύνης, το οποίον επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο το Μέγα Σάββατον’’.

Όσοι Κληρικοί και λαϊκοί θεολόγοι διαλαλούν τη δυσπιστία τους για το θαύμα του Αγίου Φωτός, αδίκως θεωρούν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ορθοδόξων Χριστιανών την ενστερνίζεται.  Δεν ακολουθεί το πλήρωμα της Εκκλησίας τη δυσπιστία τους αυτή, ούτε και καμιά από τις κατά Τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες συμφωνεί με αυτούς.  Η δυσπιστία τους αυτή, για το θαυμαστό τρόπο που λαμβάνει ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων το Άγιον Φως στον Πανάγιο Τάφο  του Χριστού κάθε χρόνο το Μέγαλο Σάββατο, τους μόνους που ‘’αγγίζει’’ και επιχαίρουν για τούτο, είναι οι δεδηλωμένοι άθεοι, και τούτο μαρτυρείται από το διαδικτυακό ‘’πανηγύρι’’ των, κάθε φορά που εκλαμβάνουν τη δυσπιστία τούτη, ως συνηγορούσα στην αντίθεη στάση τους.

*‘’Μέγα και θαυμαστόν προσκύνημα εις Παλαιστίνην και Σινά’’ υπό του Ηγουμένου της εν Πάρω Ιεράς Μονής Λογγοβάρδας Φιλοθέου, Εκδοτικός οίκος «Αστήρ» Αλ. & Ε. Παπαδημητρίου Αθήναι 1974.

Καλούν ‘’ιερόν’’ το βιβλίον, το οποίον αρνείται τα Άγια Πάθη του Χριστού;(Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου)

_________________________

Σε λίγες μέρες θα γιορτάσουμε τα Άγια Πάθη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.  Το αντιτριαδικό κοράνι, το οποίο αρνείται τη Θεότητα του Χριστού και τη Σταύρωσή Του, ως ‘’ιερό’’ καλείται από κάποιους Ιεράρχες της Εκκλησίας μας και το δωρίζουν κιόλας κάποιοι από αυτούς.  

Το κοράνι για τα Άγια Πάθη του Κυρίου, γράφει μεταξύ άλλων τα εξής :  «Κι ακόμη καυχήθηκαν : ‘’Φονεύσαμε τον Χριστόν Ιησού, το παιδί της Μαριάμ, τον Απόστολο του Θεού’’.  Κι όμως δεν τον σκότωσαν κι ούτε τον σταύρωσαν, αλλ’ έτσι γίνηκε ώστε να φαίνεται σ’ αυτούς» (κοράνι, κεφ. Δ, στιχ. 157)*.   Το κοράνι σαφέστατα αρνείται τη Σταύρωση του Χριστού και επακόλουθα την Αγία Ανάστασή Του.

Ως ανόητους μας εκλαμβάνουν αυτοί οι οποίοι προβάλλουν, ότι δήθεν οι μωαμεθανοί παραδέχονται τον Χριστό ως απόστολο και προφήτη;    Όσο εύκολο κι αν είναι να προβάλλουν κάτι τέτοιο, τόσο ανυπέρβλητο είναι να βρουν έστω και μια προφητεία του Χριστού την οποίαν αποδέχονται.  Ειδικότερα στο θέμα του προφητικού λόγου του Κυρίου, αναφορικά με τα Άγια Πάθη τι έχουν να πουν;

Ανεβαίνοντας ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός στα Ιεροσόλυμα με τους μαθητές του, ‘’ήρξατο αυτοίς λέγειν τα μέλλοντα αυτώ συμβαίνειν’’ (Μαρκ. 10,32).  ‘’Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα και ο υιός του ανθρώπου παραδοθήσεται τοις αρχιερεύσι και γραμματεύσι, και κατακρινούσιν αυτόν θανάτω και παραδώσουσιν αυτόν τοις έθνεσι και εμπαίξουσιν αυτώ και μαστιγώσουσιν αυτόν και εμπτύσουσιν αυτώ και αποκτενούσιν αυτόν, και τη Τρίτη ημέρα αναστήσεται’’ (Μαρκ. 10,33-34).  Τι δέχεται από αυτά το ανίερο κοράνι;

Αυτό το βιβλίο καλούν ‘’ιερό’’ κάποιοι Ιεράρχες της Εκκλησίας μας και το δωρίζουν κιόλας;  Παρεπόμενα (για λόγους ευνοήτους) κάποιοι Ορθόδοξοι και μάλιστα Κληρικοί, εκλαμβάνουν ως μορφή διπλωματίας και μάλιστα επαινούμενης, το να καλείται το κοράνι εκ μέρους Ιεραρχών της Εκκλησίας, ως δήθεν ‘’ιερό’’ ή να δωρίζεται ως ‘’δώρο’’.   Οι λόγοι της απαράδεκτης στάσης τους είναι προφανείς.

Ας πάψουν οι Ιεράρχες αυτοί να καλούν το κοράνι ως ‘’ιερό’’, το βλάσφημο βιβλίο το οποίο αρνείται την Αγία Τριάδα, τη Θεότητα του Χριστού και τα Άγια Πάθη Του, ως δήθεν μη υπάρξαντα. Ας πάψουν και αυτοί οι οποίοι καλούν μια τέτοια πράξη, ως δήθεν μορφή ‘’διπλωματίας’’.

Πώς μπορεί να καλούν μια τέτοια ενέργεια ως δήθεν  μορφή ‘’διπλωματίας’’;  Όσο κι αν έχει στις μέρες μας το ανάλογο αντιμίσθιο μια τέτοια ‘’διαπίστωση’’ περί διπλωματίας, σίγουρα θεάρεστη δεν είναι και όταν έλθουν οι καλύτερες μέρες στην Εκκλησία στο ζήτημα τούτο, θα δοθεί απάντηση.

*Τα εντός εισαγωγικών εδάφια του κορανίου, είναι παρμένα από το κοράνι των εκδόσεων Λάτση.

Αι εκκλησιολογικαί στρεβλώσεις δεν αποτελούν μορφήν ‘’διπλωματίας’’

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

_________________________

Σε άρθρο το οποίο δημοσιεύτηκε στη romfea.gr στις 28 Μαρτίου 2024 και το οποίο τιτλοφορείτο, ‘’Παρουσίαση βιβλίου για τον Οικουμενικό Πατριάρχη στη Δράμα’’, ανεφέρετο στη βιβλιοπαρουσίαση σχετικού βιβλίου του Αρχιμανδρίτη Γερασίμου Βλατίτση, στις 27/03/2024 στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας.

Όπως σημειώνετο μεταξύ άλλων στο εν λόγω άρθρο, πρόκειται για ‘’νέο πολυσέλιδο πόνημα – μεταπτυχιακή εργασία’’ του π. Γερασίμου με τίτλο ‘’Η εκκλησιαστική διπλωματία και πολιτική του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου του Α΄ κατά την τριακονταετή Πατριαρχεία του»’’.

Στο εν λόγω βιβλίο συμπεριλαμβάνεται και το κεφάλαιο ‘’Διορθόδοξοι διάλογοι του Οικουμενικού Πατριαρχείου με αποκορύφωμα την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Κρήτη 2016)’’.

Αποτελούν όμως μορφή διπλωματίας οι εκκλησιολογικές στρεβλώσεις της Δήλωσης του Τορόντο, οι οποίες παρεισέφρησαν ως μη όφειλαν σε αποφάσεις της Συνόδου της Κρήτης;

Ποια από τις  ‘’εκκλησιολογικές’’ προϋποθέσεις – στρεβλώσεις από τη Δήλωση του Τορόντο, που παρεισέφρησαν ως μη όφειλαν σε αποφάσεις της Συνόδου της Κρήτης, μπορεί να χαρακτηρισθεί ως προϊόν διπλωματικής αβρότητας;  Όταν μια κακοδοξία την ‘’υποβιβάζεις’’ σε προϊόν διπλωματίας,  κατ’ ουσία της αφαιρείς το στοιχείο της πλάνης. 

Το Σώμα του Χριστού δεν θα οικοδομηθεί από τις  πνευματικές σχέσεις που εισέρχονται οι ‘’εκκλησίες-μέλη’’ του καλούμενου Π.Σ.Ε.  Αυτή η κακοδοξία αποτελεί βλασφημία και όχι διπλωματική αβρότητα.  Δεν προμαχεί κανείς της Ορθοδοξίας χαρακτηρίζοντας την κακοδοξία ως διπλωματική αβρότητα.  Μπορούμε να ομιλούμε για πνευματικές σχέσεις με τις αιρετικές κοινότητες και ομάδες μέλη του Π.Σ.Ε; 

Ο αντιλαμβανόμενος το μεγαλείο της Εκκλησίας, του Σώματος του Χριστού, κατά την Παύλειο έκφραση, αντιλαμβάνεται και το μέγεθος της κακοδοξίας να προβάλλει κανείς, ότι οικοδομείται το Σώμα του Χριστού από τις  πνευματικές σχέσεις που εισέρχονται οι εκκλησίες-μέλη του καλούμενου Π.Σ.Ε. 

Μπορεί να θεωρηθεί έκφραση διπλωματικής αβρότητας, η κακόδοξη εκκλησιολογική στρέβλωση που θέλει το Σώμα του Χριστού να οικοδομείται από τις  πνευματικές σχέσεις που εισέρχονται οι εκκλησίες-μέλη του καλούμενου Π.Σ.Ε.;   Από τις  πνευματικές σχέσεις με αιρετικές κοινότητες και ομάδες οικοδομείται το Σώμα του Χριστού; Άπαγε της βλασφημίας.  Με τις αιρετικές κοινότητες θα οικοδομηθεί το Σώμα του Χριστού;

Ο Χριστός ‘’έδωκε τους μεν αποστόλους, τους δε προφήτας, τους δε ευαγγελιστάς, τους δε ποιμένας και διδασκάλους, προς τον καταρισμόν των αγίων εις έργον διακονίας, εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού’’  (Εφ. 4, 11-12).  Αυτά αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην Προς Εφεσίους επιστολή του.  Δεν συμπεριέλαβε και τις αιρετικές κοινότητες ο Απόστολος Παύλος.

‘’Τους αποστόλους, τους προφήτας, τους ευαγγελιστάς, τους ποιμένας και διδασκάλους, (έδωκε ο Χριστός) προς τον καταρτισμόν των αγίων εις έργον διακονίας, εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού’’.

Αποτελεί διπλωματική έκφραση η αναφορά η οποία τονίζει ότι, «οι εκκλησίες-μέλη εισέρχονται σε πνευματικές σχέσεις για να οικοδομηθεί το Σώμα του Χριστού και να ανακαινισθεί η ζωή των εκκλησιών»;* Είναι δυνατό να προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι, από τις  ‘’πνευματικές σχέσεις’’ με τις αιρετικές κοινότητες και ομάδες του καλουμένου Π.Σ.Ε. θα  ανακαινισθεί η ζωή των εκκλησιών»;  Δεν αποτελεί αυτή η βλασφημία μορφή διπλωματίας.

Μπορούμε επίσης ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί να αναγνωρίσουμε στοιχεία αληθούς εκκλησίας σε αιρετικές κοινότητες και ομάδες, στρέβλωση η οποία συμπεριλαμβάνεται στη Δήλωση του Τορόντο;  Αποτελεί η κακόδοξη αυτή αναγνώριση, προϊόν διπλωματικής αβρότητας; Μεγάλη εκκλησιολογική σύγχυση προκαλεί η στρέβλωση τούτη.

Αποτελεί προϊόν διπλωματικής αβρότητας η ‘’παραδοχή’’  στα πλαίσια του Π.Σ.Ε., ότι ‘’το να αποτελεί κάποιος  μέλος της εκκλησίας του Χριστού είναι πιο περιεκτικό από το να αποτελεί  μέλος της ίδιας του της εκκλησίας»;*   Όταν το παραδεχόμαστε αυτό στα πλαίσια του Π.Σ.Ε., έχει την έννοια της παραδοχής ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι η Εκκλησία του Χριστού.  Μπορεί να χαρακτηρισθεί διπλωματική έκφραση η κακόδοξη τούτη ‘’παραδοχή’’;

Δεν αποτελούν οι κακόδοξες  εκκλησιολογικές στρεβλώσεις προϊόντα διπλωματικής αβρότητας;   Αποτελεί εύκολη διαφυγή η χροιά της ‘’διπλωματικότητας’’ σε κακόδοξες  εκκλησιολογικές στρεβλώσεις.

*«Η συμβολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας και θεολογίας στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών» (Στυλιανού Χ. Τσομπανίδη).

Το σκάνδαλον του εορτασμού του Πάσχα με κλονισμένην την Εκκλησιαστικήν ενότηταν

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

_________________________

Τα Χριστούγεννα του 1976 ο μακαριστός Γέροντας Γεώργιος Καψάνης, τόνισε σε ομιλία του τα εξής :  ‘’Συνεορτάζουμε με όλους τους εν Χριστώ Ορθοδόξους αδελφούς μας, τα μέλη τα τίμια του Σώματος του Χριστού τις Εορτές της Θείας ενανθρωπήσεως’’.  Ορθότατα τόνιζε ο Γέροντας Γεώργιος Καψάνης,    ‘’συνεορτάζουμε με όλους τους εν Χριστώ Ορθοδόξους αδελφούς μας, τα μέλη τα τίμια του Σώματος του Χριστού’’.   

Επομένως αποτελεί  σκάνδαλο ο εορτασμός του  Πάσχα, με παρατεινόμενη τη διχόνοια εξ αφορμής του λεγόμενου Ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος, μεταξύ των εν Χριστώ Ορθοδόξων αδελφών, των  τίμιων μελών του Σώματος του Χριστού.

Η  παρατεινόμενη διχόνοια, εξ αφορμής του λεγόμενου Ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος, μας αναγκάζει να εορτάσουμε το Πάσχα για ακόμη μια φορά με κλονισμένη την  Εκκλησιαστική ενότητα. 

Πορευόμαστε τον ‘’εξαίσιον δρόμον’’ προς το Πάσχα, την Εορτή των Εορτών, με τη λυπηρή διχόνοια, η οποία ακολούθησε τη χωρίς τη συναίνεση των κατά τόπους Εκκλησιών, εκχώρηση Αυτοκεφαλίας στα δύο σχισματικά μορφώματα της Ουκρανίας. Ο συνεορτασμός του Πάσχα με τέτοιας μορφής διχόνοια, αποτελεί σκάνδαλο.

Δεν αποτελεί σκάνδαλο ο μη συνεορτασμός του Πάσχα με τους ετεροδόξους χριστιανούς, αλλά η αποκοπή τους από τη Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, με παρεπόμενο τον μη συνεορτασμό. 

Οι αιτίες για τις οποίες έχουν αποκοπεί οι κάθε λογής αιρετικές κοινότητες από τη Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, αποτελούν σκάνδαλο. ‘’Όταν πάντες ομοίως πιστεύωμεν, τότε ενότης εστί’’, τονίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.   

Δυστυχώς για μια ακόμη χρονιά θα εορτάσουμε Πάσχα με κλονισμένη την Εκκλησιαστική ενότητα, εξ αφορμής του λεγόμενου Ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος.  Αυτό αποτελεί μεγάλο σκάνδαλο. 

Η μη συμμετοχή της ‘’OCU’’ εις την κηδείαν του μ. Πατρ. Βουλγαρίας

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

_________________________

Στην κηδεία του μακαριστού Πατριάρχη Βουλγαρίας Νεοφύτου, παρευρέθηκε χωρίς να συμμετάσχει σ’ αυτή και ο μη αναγνωρισμένος από την πλειοψηφία των κατά Τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, Προκαθήμενος της ‘’OCU’’ (‘’Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας’’).

Στην ιστοσελίδα  www.orthodoxtimes.gr,  στις 16 Μαρτίου 2024, σε άρθρο το οποίο τιτλοφορείτο ‘’Με επίσημη πρόσκληση στην κηδεία του Πατριάρχη Βουλγαρίας ο Κιέβου Επιφάνιος’’, σημειώνετο και η απάντηση την οποία έδωσε σε ερωτήσεις των βουλγαρικών ΜΜΕ, ο Μητροπολίτης Βάρνης και Μεγάλης Πρεσλάβας κ. Ιωάννης, στην οποία ετονίζοντο μεταξύ άλλων και τα εξής : «Μπορεί να παρευρεθεί άτομο του οποίου το καθεστώς δεν έχουμε αποφασίσει. Και αυτός είναι ο άνθρωπος που εκπροσωπεί την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, ο Μητροπολίτης Επιφάνιος, που δεν έχει προσκληθεί από εμάς αλλά καταλαβαίνω ότι θα παραστεί. Και αν λάβει μέρος στην εξόδιο ακολουθία, μπορεί να μπερδέψει πολλούς. Χρειάζεται σύνεση”».

Ήταν γνωστή η στάση του μ. Πατριάρχη Βουλγαρίας για το ‘’Ουκρανικό’’. Ήταν επιθυμία του μακαριστού Πατριάρχη Νεοφύτου να παρευρεθεί στην κηδεία του, ο μη αναγνωρισμένος από την πλειοψηφία των κατά τόπους Ορθόδοξων Εκκλησιών; 

Προς τι λοιπόν μια τέτοια ενέργεια;  Ο μ. Πατριάρχης Βουλγαρίας,  επέμενε στην Κανονικότητα της εκχώρησης Αυτοκέφαλου με Πανορθόδοξη συναίνεση.  Το Ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα δεν θα επιλυθεί με πλάγιο τρόπο, αλλά συνοδικώς. 

Ο μ. Πατριάρχης Βουλγαρίας ήταν   εξ εκείνων των Προκαθημένων, οι οποίοι δεν έχουν συναινέσει στην εκχώρηση Αυτοκεφαλίας στην ‘’OCU’’.  Εφόσον ο μ. Πατριάρχης   Βουλγαρίας Νεόφυτος δεν αναγνώριζε την ‘’OCU’’, προς τι λοιπόν η συμμετοχή στην κηδεία του; Ορθά λοιπόν δεν συμμετείχε στην Ακολουθία της Κηδείας.

Η κηδεία του μ. Πατριάρχη Νεοφύτου έγινε στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι στη Σόφια, ενός Αγίου, τον οποίον  η μη αναγνωρισμένη από την μεγάλη πλειοψηφία των κατά Τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών,  ‘’Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας’’ (‘’OCU’’),  απαξίωσε με αντιεκκλησιαστικό τρόπο, διαγράφοντάς τον από το αγιολόγιό της.

Δεν δίστασε να πατήσει το κατώφλι του Καθεδρικού Ναού του Αγίου, τον οποίο η ‘’OCU’’ απαξίωσε  με αντιεκκλησιαστικό τρόπο;  Πώς αισθάνθηκε ο μη αναγνωρισμένος από την πλειοψηφία των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, Προκαθήμενος της ‘’OCU’’, όταν εισήλθε στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι στη Σόφια;

Η στάση του μ. Πατριάρχη Βουλγαρίας στο ‘’Ουκρανικό’’,   δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για το αν έπρεπε  να συμμετάσχει στην Ακολουθία της κηδείας του, ο μη αναγνωρισμένος από την πλειοψηφία των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, Προκαθήμενος της ‘’OCU’’. 

Αντιμάχονται την περί της Θείας Χάριτος διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

Του   Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

__________________

Είναι θλιβερό να προβάλλεται από Αγιορείτικη Μονή, ότι ‘’ο ανθρώπινος νους είναι υπεράνω της Θείας Χάριτος’’ και να μην αποτολμάται οποιαδήποτε ανασκευή. Το επίσης λυπηρό είναι, να προβάλλεται ο γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός, ο διδάξας την κακοδοξία αυτή, ως δήθεν ο ακριβής κάτοχος της Πατερικής ορολογίας και θεολογίας.

Στην Κύπρο πρόσφατα έγιναν τα εγκαίνια της πατρικής οικίας του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού σε χωριό της Επαρχίας Πάφου. Η υπερβολική προβολή που του γίνεται, αποτελεί εμπόδιο στην ανασκευή όσων κακοδοξιών δίδαξε. 

Δεν θα ακολουθήσουμε αυτούς οι οποίοι θεωρούν τη στάση της Μονής αυτής για τη Σύνοδο της Κρήτης, ως δήθεν συνηγορούσαν στην αγιοκατάταξη του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, γιατί αυτό αποτελεί  μικρότητα.  Δυστυχώς δεν είναι εύκολο να προβεί κανείς  σε οποιαδήποτε ανασκευή των όσων κακοδοξιών δίδαξε ο π. Ιωσήφ Βατοπαιδινός, καθότι ο συρφετός υπερπροβολής του στο διαδίκτυο  κυρίως, δεν αφήνει τέτοια περιθώρια. 

Δυστυχώς δεν είναι λίγοι αυτοί οι οποίοι προβάλλουν το απαράδεκτο για τις κακοδοξίες του, ότι δήθεν, ‘’για να τα πει κάτι ήξερε’’.   Το ‘’μυστήρια μυστηρίων’’, με το οποίο επένδυσε την κακοδοξία του περί της Θείας Χάριτος, δεν αποτελεί αποστομωτική απάντηση.

Σεβίντεο στην ιστοσελίδα Vatopedi.gr το οποίο πρόβαλαν και άλλοι διαδικτυακοί ιστότοποι και το οποίο  τιτλοφορείται «Τέκνα Θεού γενέσθαι»,  από ομιλία του π.  Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που έγινε στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής : «Όταν λοιπόν όπως είπα κρατήσομεν την πρακτικήν έτσι αντιστάμενοι στην έννοιαν, στην κρούσιν του παραλόγου, τότε αρχίζει ο φωτισμός στον νουν, ξυπνάει ο νους και δεν πλανάται άκοπα στον άσκοπον μετεωρισμόν.  Όταν η Θεία Χάρις αυτό το διαπιστώσει, ότι ο νους αυτός εξύπνησε και πήρε τη θέση του σαν πρόσωπο και ο νους είναι το πρόσωπο, τότε υποτάσσεται η Χάρις εις τον νουν, μυστήρια μυστηρίων.  Κι άλλοτε σας τα είπα αυτό, αλλά σας το είπα συγχωνευμένα.  Δεν είναι παράξενα τούτα.  Ο νους του ανθρώπου που είναι πρόσωπον και το κατ’ εικόνα και ομοίωσιν, είναι υπεράνω της Χάριτος.  Η Χάρις του Θεού είναι άκτιστος ενέργεια μέσω της οποίας κατασκεύασε τα πάντα και τα διοικεί.  Αλλά αυτή είναι εργαλείο, ο νούς είναι πρόσωπον,  τόσον το καθ’ εικόνα και ομοίωσιν.  Γι’ αυτό και το φόρεσε ο Θεός Λόγος και το έχει αχώριστα στην αιωνιότητα της δόξης του, ο Πατήρ του μέλλοντος αιώνος».

Πως υπερκείμενον θεωρεί τον κτιστόν νουν, έναντι της ακτίστου Θείας Χάριτος;  Η κακοδοξία ότι ‘’ο νους του ανθρώπου που είναι πρόσωπον και το κατ’ εικόνα και ομοίωσιν, είναι υπεράνω της Χάριτος, ενώ αυτή είναι Θεία απόρροια’’ διδάχθηκε σε άλλη ομιλία του.  Το δίδαξε κι άλλες φορές, όπως και ο ίδιος χαρακτηριστικά αναφέρει.     Αποτελεί η διδασκαλία του αυτή, ξεκάθαρα αιρετική θέση περί της Θείας Χάριτος, μειωτική και βλάσφημη. 

‘’Επεί δε άκτιστος εστίν η χάρις αύτη και δωρεά του Αγίου Πνεύματος, συμφυής εστι και αχώριστος αυτού, ως και η του ηλίου ακτίς αχώριστός εστιν αυτού, δώρον ούσα και αύτη του ηλίου, καθ’ ήν ηλιοειδή τα μετέχοντα ποιεί’’, αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά   ‘’Λόγος διασαφητικός’’).

«Έστιν ουν και ο Πατήρ και ο Υιός και το Πνεύμα το Άγιον ομού πηγή του ζώντος ύδατος, τουτέστιν της Θείας Χάριτος» (Αποδεικτικός 2,65) αναφέρει  ο πνευματορρήτωρ Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.  

Στην ιστοσελίδα της Πεμπτουσίας,σεβίντεο που τιτλοφορείται «Η υπακοή γίνεται για την αγάπη του Χριστού»,  με ομιλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που έγινε στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, μεταξύ άλλων αναφέρονται  τα εξής : «Ο νους είναι θεοειδής.  Ο νους του ανθρώπου είναι ένα κομμάτι κομμένο από πάνω στον Θεόν.  Αυτό το έκανε ο Χριστός με το φύσημά του.  Ο Λόγος του Θεού ο Τεχνουργός, ο Δημιουργός των σύμπαντων όντων.  Όλα τα άλλα επρόσταξε κι έγιναν.  Τον άνθρωπο βλέπετε φύσηξε από μέσα του και το κατασκεύασε, αυτός είναι ο νους.  Το πήρε από το σώμα του, το έκαμε πρωτύτερα απ’ το χώμα.  Τον νου, την λογικότητα την έκαμε από πάνω του.  Αυτή λοιπόν είναι η θεοειδία» (15: 43). 

Με τέτοια διδασκαλία είναι παρεπόμενη η περί της Θείας Χάριτος κακοδοξία την οποία δίδαξε. Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι έχουν εκλάβει ως Ορθόδοξη, την αιρετική αυτή διδασκαλία  του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού περί της Θείας Χάριτος. Η υπερπροβολή που γίνεται στον π. Ιωσήφ Βατοπαιδινό, αποτελεί εμπόδιο στην ανασκευή όσων κακοδοξιών και άλλων ατόπων δίδαξε. 

Nέα Ιεραποστολική προσπάθεια της διαδικτυακής ομάδας -ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥ

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, «Ο Χριστός είη εν τω μέσω ημών».

Μπαίνοντας στο στάδιο των αρετών της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής ευχόμαστε να διέλθομε την περίοδο αυτή με υπομονή και πνευματική καρποφορία.

Επίσης σας ενημερώνουμε ότι πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Παναγόπουλος σε δεύτερη έκδοση ο παρακλητικός κανόνας στο Άγιο Πνεύμα του Οσίου Μαξίμου του Γραικού.

Προκειμένου να εντάξουμε τον κανόνα αυτό στις προσευχές της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής, η διαδικτυακή ομάδα θα διαθέσει ορισμένο αριθμό αντιτύπων σε ενδιαφερόμενους και όλα τα έσοδα θα διατεθούν, όπως πάντα, στην ενίσχυση του ορθόδοξου ιεραποστολικού έργου εντός και εκτός Ελλάδος.

Κάθε αντίτυπο του βιβλίου μαζί με τα ταχυδρομικά έξοδα στοιχίζει  15 ευρώ (για εντός Ελλάδος ενδιαφερομένους).Για τους υπόλοιπους θα υπάρξει ειδική συννενόηση μέσω e-mail.

Όσοι επιθυμούν να συμμετέχουν στην νέα μας ιεραποστολική προσπάθεια θα πρέπει να ακολουθήσουν την εξής πρακτική.

1.Στον παρακάτω ταχυδρομικό λογαριασμό να καταθέσουν το ποσό των 15 ευρώ.

Eurobank / 0026-0469-64-0100058162.   (IBAN, GR 6102604690000640100058162)   ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ π. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ   SWIFT :ERBKGRAA

2.Στο e-mail dosambr@gmail.com  να μας αποστείλουν την ταχυδρομική τους διεύθυνση για να αποσταλούν τα αντίτυπα του βιβλίου.

Για την διαδικτυακή ομάδα -ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥ

Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Αθανασίου

ΣΗΜΕΙΩΣΗ. Σχετική βιβλιοπαρουσίαση  υπάρχει στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

«ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΘΕΙΟΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕΝΟΝ ΠΑΝΑΓΙΟΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΝ ΠΝΕΥΜΑ» ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΓΡΑΙΚΟΥ. (Β ΕΚΔΟΣΗ)

Τα Κριτήρια για την αναγνώριση της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Επιμέλεια κειμένου: πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου.

 Τα Ορθόδοξα Κριτήρια για την αναγνώριση της Ορθόδοξης  Εκκλησίας είναι πλήρως αποσαφηνισμένα «εν Πνεύματι Αγίω»  από την Ιερά Παράδοσή μας, τα Οποία εν συντομία είναι τα εξής, σε αντίθεση  μάλιστα και αντιδιαστολή προς την «νέα εκκλησιολογία» της «διχαστικής και παραπλανητικής» αιρέσεως του Οικουμενισμού:

α. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι η Μία Εκκλησία της Πεντηκοστής ουδέποτε διασπάστηκε  «εν χρόνω» σε επί μέρους δήθεν εκκλησίες, τμήματα της Μιας Εκκλησίας· ενώ Αύτη δήθεν παραμένει μεν Μία, αλλά εκτός χρόνου, εκτός της Ιστορίας.

β. Η Ορθοδοξία δεν πιστεύει, ότι η Εκκλησία δήθεν «διαιρείται σε δύο διαφορετικές οντότητες: από την μία πλευρά η Εκκλησία στον ουρανό, εκτός χρόνου, η μόνη αληθινή και καθολική· από την άλλη (πλευρά), η Εκκλησία, η μάλλον “οι εκκλησίες”, επί της γης, « εν τω χρόνω». Η διευρυμένη έκθεση  της «νέας εκκλησιολογίας» αυτής, η οποία χαρακτηρίστηκε ως «εκκλησιολογικός Νεστοριανισμός», σε ακαδημαϊκό επίπεδο έχει ως εξής:

«Η Εκκλησία είναι μία και μοναδική και ηνωμένη ενώπιον του Τριαδικού Θεού, εις το όνομα του οποίου βαπτίζονται πάντα τα  μέλη αυτής, αποκτώντα ούτω την δικαίωσιν εαυτών, ανεξαρτήτως  εις ποίαν Ομολογίαν ανήκουσιν, ενούμενα μετά του Χριστού και  μετ’ αλλήλων εις εν σώμα, το οποίον δεν δύναται να μερίζηται εις  πλείονα σώματα»·

«η υφισταμένη νυν εκκλησιαστική διαίρεσις προέρχεται εκ των έξω και εκ των κάτω και ουχί εκ των έσω και εκ των άνω, προέρχε[1]ται εκ των ανθρώπων, εκ των ατελειών και των αμαρτιών αυτών, περιοριζομένη προς τα άνω και σχεδόν εξαφανιζομένη ενώπιον του Θεού, εκ του οποίου αντιθέτως προέρχεται η εσωτερική μυστική ενότης της Εκκλησίας»·

«πάντες οι χριστιανοί είμεθα μυστηριακώς και απορρήτως ηνωμένοι μετά του Χριστού και μετ’ αλλήλων διά της μυστηρι[1]ακής χάριτος του αγίου βαπτίσματος», «είτα και διά της κοινωνίας  της θείας ευχαριστίας».( περιοδ. «Θεοδρομία», Απρίλιος-Ιούνιος 2014,

γ. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι «όπως ακριβώς δεν θα μπορούσαμε ποτέ να ισχυρισθούμε ότι ο Χριστός διαιρείται, έτσι ούτε θα μπορούσαμε» να δεχθούμε, «και ότι μπορεί ποτέ η Εκκλησία να διαιρεθεί». (Ι. Ν. Καρμίρη, Δογματικῆς Τμῆμα Ε΄, Ορθόδοξος ᾿Εκκλησιολογία, σελ. 241, 242 καὶ 243, Αθήναι, 1973).

δ. Η Ορθοδοξία δεν δέχεται την θεωρία της Βαπτισματικής Ενότητας η των Βαπτισματικών Ορίων της Εκκλησίας· ούτε, ότι το Βάπτισμα αποτελεί την «βάση της Νέας Οικουμενικής Αδελφότητος», το δήθεν στοιχείο ενότητος, τον μυστηριακό δεσμό, μεταξύ των Χριστιανών, αν και διαφέρουν ως προς την δογματική πίστη.

ε. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι είναι άρρηκτος ο σύνδεσμος και η ενότητα Αποστολικής Διδαχής, Αποστολικής Διαδοχής και των Αγίων Μυστηρίων· και ότι η μυστηριακή εν Χριστώ βάσις της κοινωνίας συνίσταται σε όλα τα Μυστήρια, ενωμένα σε μία κοινή Πίστη, σε μία κοινή Ζωή, σε ένα κοινό Ποτήριο, σε μία κοινή Ιερωσύνη.

Ϛ. Η Ορθοδοξία είναι αδύνατον να εισάγει διάκριση  και να πιστεύει στον δήθεν Χριστό της Εκκλησίας, η των εκκλησιών, οι οποίες διαφέρουν δογματικώς· και στον δήθεν Χριστό των Μυστηρίων, στα οποία δύνανται να μετέχουν οι διηρημένες εκκλησίες.

ζ. Η Ορθοδοξία δεν πιστεύει, ότι υπάρχουν δήθεν δύο είδη ενότητας εκκλησιαστικής: μία μερική-ατελής και μία πλήρης· μία, η οποία δήθεν διά του Βαπτίσματος ενώνει με τον Χριστό, αλλ’ όχι με την Μία και Αληθή Εκκλησία, και μία άλλη, η οποία δήθεν δίδει την πληρότητα της Αληθείας και Κοινωνίας.

η. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι εκτός των χαρισματικών και ορατών κανονικών Ορίων Αυτής, τα οποία βεβαίως συμπίπτουν-ταυτίζονται, ενεργεί μεν η Χάρις του Αγίου Πνεύματος, όχι όμως αγιαστικά, φωτιστικά και σωτηριολογικά· αλλά, «ωθούσα μυστικώς τους εκτός της Εκκλησίας προς μετάνοια  και επιστροφή  «εν τη Αληθεία και Καθολικότητι της Μιάς Εκκλησίας».

(πηγή κειμένων:«Η “βαπτισματική θεολογία”  των Οικουμενιστών-Ετέρα μορφή της προτεσταντικής “θεωρίας των κλάδων”», περι[1]οδ. «Ορθόδοξος Ένστασις και Μαρτυρία», αριθμ. 26-29/Ιανουάριος-Δεκέμβριος 1992).

Παρερμηνεία εις τα περί ‘’μοναρχίας του Πατρός’’ δίδει επιχειρήματα εις τον Παπισμόν

Του   Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

__________________

Έχουν δυστυχώς προβληθεί  απαράδεκτες δογματικές παρερμηνείες, για να προσδοθεί άλλη χροιά στα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού Θρόνου.   Είναι αλήθεια ότι τέτοιες παρερμηνείες είναι πρωτόγνωρες στην Ορθόδοξη Εκκλησία.  Αν  οι Παπικοί πρόβαλλαν τέτοιες απαράδεκτες δογματικές παρερμηνείες, η Εκκλησία σίγουρα θα τις ανασκεύαζε. 

Μια από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις τέτοιων παρερμηνειών είναι και αυτή που πρόβαλε ο νυν Σεβασμιώτατος Αμερικής Ελπιδοφόρος, τότε Μητροπολίτης Προύσης.

Σε κείμενο ημερομηνίας 8 Ιανουαρίου 2014, που δημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο Αναστάσιος, το οποίο τιτλοφορείτο ‘’Primus sine paribus : Απάντησις εις το περί πρωτείου κείμενον του Πατριαρχείου Μόσχας’’, του νυν Αρχιεπισκόπου Αμερικής, τότε Μητροπολίτου Προύσης,  Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., όπου κατεγράφοντο μεταξύ άλλων τα εξής : ‘’Παλαιόθεν και συστηματικώς η Εκκλησία εξέλαβε το πρόσωπον του Πατρός ως τον Πρώτον («η μοναρχία του Πατρός») της κοινωνίας των προσώπων της Αγίας Τριάδος’’. 

Και κάτωθεν του εν λόγω κειμένου η παραπομπή με αρ. 9 καταγράφει τα εξής : [‘’Ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον‘’, γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος εις τον Τρίτον Θεολογικόν του Λόγον (ΒΕΠΕΣ,59, σ.239).  Η έννοια της μοναρχίας συνάδει προς την «τάξιν θεολογίας» (Θεολογικός Πέμπτος, σ.279).  Η Παναγία Τριάς δεν αποτελεί μίαν ομοσπονδίαν προσώπων.  Ο Θεολόγος των Πατέρων ομιλεί περί μοναρχίας και πρωτείου του Θεού και Πατρός].

Το περί μοναρχίας όμως, που αναφέρει ο μεγάλος αυτός Άγιος της Εκκλησίας μας, ‘’περιγράφει έν πρόσωπον’’;  Αυτό ήθελε να πει ο  Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος;  Αν ανατρέξουμε στον Τρίτον Θεολογικόν Λόγον του Αγίου Γρηγορίου, θα παρατηρήσουμε ότι εις το ‘’ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον‘’, συμπληρώνει τα εξής : ‘’ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον· μοναρχία δε, ουχ ήν έν περιγράφει πρόσωπον· έστι γαρ και το έν στασιάζον προς εαυτό πολλά καθίστασθαι·αλλ’ ήν φύσεως ομοτιμία συνήστησι, και γνώμης σύμπνοια, και ταυτότης κινήσεως και προς το έν των εξ αυτού συννευσις, όπερ αμήχανον επί της γεννητής φύσεως, ώστε καν αριθμώ διαφέρη, τη γε ουσία μη τέμνεσθαι’’. 

Αναφέροντας ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος το ‘’ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον ‘’, επεξηγεί τι εννοεί, προσθέτοντας το  ‘’μοναρχία δε, ουχ ήν έν περιγράφει πρόσωπον’’, στον ομολογιακό αυτόν Λόγον του  περί του Υιού.  Ο Άγιος Γρηγόριος είναι σαφέστατος και δεν επιδέχεται άλλη ερμηνεία η ρήση του αυτή.  

Αν διαβάσει κανείς τον Θεολογικόν αυτόν Λόγον περί του Υιού (Γ΄ Λόγον)  του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, όσο και τον Θεολογικόν αυτού Λόγον περί του Αγίου Πνεύματος (Ε΄ Λόγον),  αντιλαμβάνεται την ομολογιακή σκοπιμότητα της γραφής των και ως εκ τούτου δεν παρέχεται η δυνατότητα ερεισμάτων και παραλληλισμών σε πρωτειακά επιχειρήματα. Μια τέτοια προσπάθεια παραλληλισμών από ένα τέτοιο δογματικό κείμενο, δεν οδηγεί σε αλλοιώσεις του θεολογικού βάθους των Θεολογικών αυτών Λόγων του μεγάλου αυτού Πατέρα της Εκκλησίας μας; 

‘’Ήν το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, ο πατήρ· ήν το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, ο υιός· ήν το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, ο άλλος παράκλητος· ήν, και ήν, και ήν· αλλ΄ έν ήν. Φως και φως, και φως· αλλ’ έν φως, είς θεός’’ (Θεολογικός Πέμπτος).  Αυτό ήθελε να καταδείξει ο Άγιος. Ο Πέμπτος Θεολογικός Λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου απαντά στους Πνευματομάχους.  Καμιά υπόνοια παραλληλισμού με οποιοδήποτε ‘’πρωτείο’’ δεν άφηνε ο Άγιος.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος τονίζει ότι ‘’ημίν εις Θεός’’ και αυτό είναι που θέλει να δείξει ο Άγιος. Αυτό είναι που θέλει να καταδείξει ο Άγιος και όχι ‘’πρωτείο’’ ανάλογο με αυτό που επιχειρείται στο εν λόγω κείμενο. 

‘’Όταν μεν ουν προς την θεότητα βλέψωμεν, και την πρώτην αιτίαν, και την μοναρχίαν, έν ημίν το φανταζόμενον· όταν δε προς τα εν οις η θεότης, και τα εκ της πρώτης αιτίας αχρόνως εκείθεν όντα και ομοδόξως, τρία τα προσκυνούμενα’’, αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος (Ε΄ Λόγον).  Αλλοιώνεται ο Πέμπτος Θεολογικός Λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου με ‘’πρωτειακούς’’ παραλληλισμούς.

Εισάγεται μια καινοφανής έννοια για τον Θεό Πατέρα, η έννοια δηλαδή του πρωτείου του Πατρός, με την έννοια ενός πρωτόγνωρου πρωτείου του Οικουμενικού Θρόνου.

Ο νυν Σεβασμιώτατος Αμερικής Ελπιδοφόρος, τότε Μητροπολίτης Προύσης, προσέδωσε άλλη χροιά στα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού Θρόνου, προβαίνοντας σε πρωτόγνωρη παρερμηνεία στο αναφερόμενο από τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, περί της ‘’μοναρχίας του Πατρός’’.

Το ενδεχόμενο να είναι ο Σεβ. Αμερικής ο επόμενος Οικουμενικός Πατριάρχης, κάνει τον προβληματισμό μας ακόμα πιο έντονο, καθότι η διαφορετική χροιά που προσδίδει για τα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού Θρόνου με τέτοια καινοφανή θέση, παραχωρεί ένα ακόμα επιχείρημα στις περί ‘’πρωτείου’’ διεκδικήσεις του Παπισμού, πέραν φυσικά της δογματικής παρερμηνείας.