Σε άρθρο το οποίο δημοσιεύτηκε στη romfea.gr στις 28 Μαρτίου 2024 και το οποίο τιτλοφορείτο, ‘’Παρουσίαση βιβλίου για τον Οικουμενικό Πατριάρχη στη Δράμα’’, ανεφέρετο στη βιβλιοπαρουσίαση σχετικού βιβλίου του Αρχιμανδρίτη Γερασίμου Βλατίτση, στις 27/03/2024 στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας.
Όπως σημειώνετο μεταξύ άλλων στο εν λόγω άρθρο, πρόκειται για ‘’νέο πολυσέλιδο πόνημα – μεταπτυχιακή εργασία’’ του π. Γερασίμου με τίτλο ‘’Η εκκλησιαστική διπλωματία και πολιτική του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου του Α΄ κατά την τριακονταετή Πατριαρχεία του»’’.
Στο εν λόγω βιβλίο συμπεριλαμβάνεται και το κεφάλαιο ‘’Διορθόδοξοι διάλογοι του Οικουμενικού Πατριαρχείου με αποκορύφωμα την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Κρήτη 2016)’’.
Αποτελούν όμως μορφή διπλωματίας οι εκκλησιολογικές στρεβλώσεις της Δήλωσης του Τορόντο, οι οποίες παρεισέφρησαν ως μη όφειλαν σε αποφάσεις της Συνόδου της Κρήτης;
Ποια από τις ‘’εκκλησιολογικές’’ προϋποθέσεις – στρεβλώσεις από τη Δήλωση του Τορόντο, που παρεισέφρησαν ως μη όφειλαν σε αποφάσεις της Συνόδου της Κρήτης, μπορεί να χαρακτηρισθεί ως προϊόν διπλωματικής αβρότητας; Όταν μια κακοδοξία την ‘’υποβιβάζεις’’ σε προϊόν διπλωματίας, κατ’ ουσία της αφαιρείς το στοιχείο της πλάνης.
Το Σώμα του Χριστού δεν θα οικοδομηθεί από τις πνευματικές σχέσεις που εισέρχονται οι ‘’εκκλησίες-μέλη’’ του καλούμενου Π.Σ.Ε. Αυτή η κακοδοξία αποτελεί βλασφημία και όχι διπλωματική αβρότητα. Δεν προμαχεί κανείς της Ορθοδοξίας χαρακτηρίζοντας την κακοδοξία ως διπλωματική αβρότητα. Μπορούμε να ομιλούμε για πνευματικές σχέσεις με τις αιρετικές κοινότητες και ομάδες μέλη του Π.Σ.Ε;
Ο αντιλαμβανόμενος το μεγαλείο της Εκκλησίας, του Σώματος του Χριστού, κατά την Παύλειο έκφραση, αντιλαμβάνεται και το μέγεθος της κακοδοξίας να προβάλλει κανείς, ότι οικοδομείται το Σώμα του Χριστού από τις πνευματικές σχέσεις που εισέρχονται οι εκκλησίες-μέλη του καλούμενου Π.Σ.Ε.
Μπορεί να θεωρηθεί έκφραση διπλωματικής αβρότητας, η κακόδοξη εκκλησιολογική στρέβλωση που θέλει το Σώμα του Χριστού να οικοδομείται από τις πνευματικές σχέσεις που εισέρχονται οι εκκλησίες-μέλη του καλούμενου Π.Σ.Ε.; Από τις πνευματικές σχέσεις με αιρετικές κοινότητες και ομάδες οικοδομείται το Σώμα του Χριστού; Άπαγε της βλασφημίας. Με τις αιρετικές κοινότητες θα οικοδομηθεί το Σώμα του Χριστού;
Ο Χριστός ‘’έδωκε τους μεν αποστόλους, τους δε προφήτας, τους δε ευαγγελιστάς, τους δε ποιμένας και διδασκάλους, προς τον καταρισμόν των αγίων εις έργον διακονίας, εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού’’ (Εφ. 4, 11-12). Αυτά αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην Προς Εφεσίους επιστολή του. Δεν συμπεριέλαβε και τις αιρετικές κοινότητες ο Απόστολος Παύλος.
‘’Τους αποστόλους, τους προφήτας, τους ευαγγελιστάς, τους ποιμένας και διδασκάλους, (έδωκε ο Χριστός) προς τον καταρτισμόν των αγίων εις έργον διακονίας, εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού’’.
Αποτελεί διπλωματική έκφραση η αναφορά η οποία τονίζει ότι, «οι εκκλησίες-μέλη εισέρχονται σε πνευματικές σχέσεις για να οικοδομηθεί το Σώμα του Χριστού και να ανακαινισθεί η ζωή των εκκλησιών»;* Είναι δυνατό να προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι, από τις ‘’πνευματικές σχέσεις’’ με τις αιρετικές κοινότητες και ομάδες του καλουμένου Π.Σ.Ε. θα ανακαινισθεί η ζωή των εκκλησιών»; Δεν αποτελεί αυτή η βλασφημία μορφή διπλωματίας.
Μπορούμε επίσης ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί να αναγνωρίσουμε στοιχεία αληθούς εκκλησίας σε αιρετικές κοινότητες και ομάδες, στρέβλωση η οποία συμπεριλαμβάνεται στη Δήλωση του Τορόντο; Αποτελεί η κακόδοξη αυτή αναγνώριση, προϊόν διπλωματικής αβρότητας; Μεγάλη εκκλησιολογική σύγχυση προκαλεί η στρέβλωση τούτη.
Αποτελεί προϊόν διπλωματικής αβρότητας η ‘’παραδοχή’’ στα πλαίσια του Π.Σ.Ε., ότι ‘’το να αποτελεί κάποιος μέλος της εκκλησίας του Χριστού είναι πιο περιεκτικό από το να αποτελεί μέλος της ίδιας του της εκκλησίας»;* Όταν το παραδεχόμαστε αυτό στα πλαίσια του Π.Σ.Ε., έχει την έννοια της παραδοχής ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι η Εκκλησία του Χριστού. Μπορεί να χαρακτηρισθεί διπλωματική έκφραση η κακόδοξη τούτη ‘’παραδοχή’’;
Δεν αποτελούν οι κακόδοξες εκκλησιολογικές στρεβλώσεις προϊόντα διπλωματικής αβρότητας; Αποτελεί εύκολη διαφυγή η χροιά της ‘’διπλωματικότητας’’ σε κακόδοξες εκκλησιολογικές στρεβλώσεις.
*«Η συμβολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας και θεολογίας στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών» (Στυλιανού Χ. Τσομπανίδη).
Τα Χριστούγεννα του 1976 ο μακαριστός Γέροντας Γεώργιος Καψάνης, τόνισε σε ομιλία του τα εξής : ‘’Συνεορτάζουμε με όλους τους εν Χριστώ Ορθοδόξους αδελφούς μας, τα μέλη τα τίμια του Σώματος του Χριστού τις Εορτές της Θείας ενανθρωπήσεως’’. Ορθότατα τόνιζε ο Γέροντας Γεώργιος Καψάνης, ‘’συνεορτάζουμε με όλους τους εν Χριστώ Ορθοδόξους αδελφούς μας, τα μέλη τα τίμια του Σώματος του Χριστού’’.
Επομένως αποτελεί σκάνδαλο ο εορτασμός του Πάσχα, με παρατεινόμενη τη διχόνοια εξ αφορμής του λεγόμενου Ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος, μεταξύ των εν Χριστώ Ορθοδόξων αδελφών, των τίμιων μελών του Σώματος του Χριστού.
Η παρατεινόμενη διχόνοια, εξ αφορμής του λεγόμενου Ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος, μας αναγκάζει να εορτάσουμε το Πάσχα για ακόμη μια φορά με κλονισμένη την Εκκλησιαστική ενότητα.
Πορευόμαστε τον ‘’εξαίσιον δρόμον’’ προς το Πάσχα, την Εορτή των Εορτών, με τη λυπηρή διχόνοια, η οποία ακολούθησε τη χωρίς τη συναίνεση των κατά τόπους Εκκλησιών, εκχώρηση Αυτοκεφαλίας στα δύο σχισματικά μορφώματα της Ουκρανίας. Ο συνεορτασμός του Πάσχα με τέτοιας μορφής διχόνοια, αποτελεί σκάνδαλο.
Δεν αποτελεί σκάνδαλο ο μη συνεορτασμός του Πάσχα με τους ετεροδόξους χριστιανούς, αλλά η αποκοπή τους από τη Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, με παρεπόμενο τον μη συνεορτασμό.
Οι αιτίες για τις οποίες έχουν αποκοπεί οι κάθε λογής αιρετικές κοινότητες από τη Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, αποτελούν σκάνδαλο. ‘’Όταν πάντες ομοίως πιστεύωμεν, τότε ενότης εστί’’, τονίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Δυστυχώς για μια ακόμη χρονιά θα εορτάσουμε Πάσχα με κλονισμένη την Εκκλησιαστική ενότητα, εξ αφορμής του λεγόμενου Ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος. Αυτό αποτελεί μεγάλο σκάνδαλο.
Στην κηδεία του μακαριστού Πατριάρχη Βουλγαρίας Νεοφύτου, παρευρέθηκε χωρίς να συμμετάσχει σ’ αυτή και ο μη αναγνωρισμένος από την πλειοψηφία των κατά Τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, Προκαθήμενος της ‘’OCU’’ (‘’Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας’’).
Στην ιστοσελίδα www.orthodoxtimes.gr, στις 16 Μαρτίου 2024, σε άρθρο το οποίο τιτλοφορείτο ‘’Με επίσημη πρόσκληση στην κηδεία του Πατριάρχη Βουλγαρίας ο Κιέβου Επιφάνιος’’, σημειώνετο και η απάντηση την οποία έδωσε σε ερωτήσεις των βουλγαρικών ΜΜΕ, ο Μητροπολίτης Βάρνης και Μεγάλης Πρεσλάβας κ. Ιωάννης, στην οποία ετονίζοντο μεταξύ άλλων και τα εξής : «Μπορεί να παρευρεθεί άτομο του οποίου το καθεστώς δεν έχουμε αποφασίσει. Και αυτός είναι ο άνθρωπος που εκπροσωπεί την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, ο Μητροπολίτης Επιφάνιος, που δεν έχει προσκληθεί από εμάς αλλά καταλαβαίνω ότι θα παραστεί. Και αν λάβει μέρος στην εξόδιο ακολουθία, μπορεί να μπερδέψει πολλούς. Χρειάζεται σύνεση”».
Ήταν γνωστή η στάση του μ. Πατριάρχη Βουλγαρίας για το ‘’Ουκρανικό’’. Ήταν επιθυμία του μακαριστού Πατριάρχη Νεοφύτου να παρευρεθεί στην κηδεία του, ο μη αναγνωρισμένος από την πλειοψηφία των κατά τόπους Ορθόδοξων Εκκλησιών;
Προς τι λοιπόν μια τέτοια ενέργεια; Ο μ. Πατριάρχης Βουλγαρίας, επέμενε στην Κανονικότητα της εκχώρησης Αυτοκέφαλου με Πανορθόδοξη συναίνεση. Το Ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα δεν θα επιλυθεί με πλάγιο τρόπο, αλλά συνοδικώς.
Ο μ. Πατριάρχης Βουλγαρίας ήταν εξ εκείνων των Προκαθημένων, οι οποίοι δεν έχουν συναινέσει στην εκχώρηση Αυτοκεφαλίας στην ‘’OCU’’. Εφόσον ο μ. Πατριάρχης Βουλγαρίας Νεόφυτος δεν αναγνώριζε την ‘’OCU’’, προς τι λοιπόν η συμμετοχή στην κηδεία του; Ορθά λοιπόν δεν συμμετείχε στην Ακολουθία της Κηδείας.
Η κηδεία του μ. Πατριάρχη Νεοφύτου έγινε στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι στη Σόφια, ενός Αγίου, τον οποίον η μη αναγνωρισμένη από την μεγάλη πλειοψηφία των κατά Τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, ‘’Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας’’ (‘’OCU’’), απαξίωσε με αντιεκκλησιαστικό τρόπο, διαγράφοντάς τον από το αγιολόγιό της.
Η στάση του μ. Πατριάρχη Βουλγαρίας στο ‘’Ουκρανικό’’, δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για το αν έπρεπε να συμμετάσχει στην Ακολουθία της κηδείας του, ο μη αναγνωρισμένος από την πλειοψηφία των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, Προκαθήμενος της ‘’OCU’’.
Είναι θλιβερό να προβάλλεται από Αγιορείτικη Μονή, ότι ‘’ο ανθρώπινος νους είναι υπεράνω της Θείας Χάριτος’’ και να μην αποτολμάται οποιαδήποτε ανασκευή. Το επίσης λυπηρό είναι, να προβάλλεται ο γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός, ο διδάξας την κακοδοξία αυτή, ως δήθεν ο ακριβής κάτοχος της Πατερικής ορολογίας και θεολογίας.
Δεν θα ακολουθήσουμε αυτούς οι οποίοι θεωρούν τη στάση της Μονής αυτής για τη Σύνοδο της Κρήτης, ως δήθεν συνηγορούσαν στην αγιοκατάταξη του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, γιατί αυτό αποτελεί μικρότητα. Δυστυχώς δεν είναι εύκολο να προβεί κανείς σε οποιαδήποτε ανασκευή των όσων κακοδοξιών δίδαξε ο π. Ιωσήφ Βατοπαιδινός, καθότι ο συρφετός υπερπροβολής του στο διαδίκτυο κυρίως, δεν αφήνει τέτοια περιθώρια.
Δυστυχώς δεν είναι λίγοι αυτοί οι οποίοι προβάλλουν το απαράδεκτο για τις κακοδοξίες του, ότι δήθεν, ‘’για να τα πει κάτι ήξερε’’. Το ‘’μυστήρια μυστηρίων’’, με το οποίο επένδυσε την κακοδοξία του περί της Θείας Χάριτος, δεν αποτελεί αποστομωτική απάντηση.
Σεβίντεο στην ιστοσελίδα Vatopedi.gr το οποίο πρόβαλαν και άλλοι διαδικτυακοί ιστότοποι και το οποίο τιτλοφορείται «Τέκνα Θεού γενέσθαι», από ομιλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που έγινε στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής : «Όταν λοιπόν όπως είπα κρατήσομεν την πρακτικήν έτσι αντιστάμενοι στην έννοιαν, στην κρούσιν του παραλόγου, τότε αρχίζει ο φωτισμός στον νουν, ξυπνάει ο νους και δεν πλανάται άκοπα στον άσκοπον μετεωρισμόν. Όταν η Θεία Χάρις αυτό το διαπιστώσει, ότι ο νους αυτός εξύπνησε και πήρε τη θέση του σαν πρόσωπο και ο νους είναι το πρόσωπο, τότε υποτάσσεται η Χάρις εις τον νουν, μυστήρια μυστηρίων. Κι άλλοτε σας τα είπα αυτό, αλλά σας το είπα συγχωνευμένα. Δεν είναι παράξενα τούτα. Ο νους του ανθρώπου που είναι πρόσωπον και το κατ’ εικόνα και ομοίωσιν, είναι υπεράνω της Χάριτος. Η Χάρις του Θεού είναι άκτιστος ενέργεια μέσω της οποίας κατασκεύασε τα πάντα και τα διοικεί. Αλλά αυτή είναι εργαλείο, ο νούς είναι πρόσωπον, τόσον το καθ’ εικόνα και ομοίωσιν. Γι’ αυτό και το φόρεσε ο Θεός Λόγος και το έχει αχώριστα στην αιωνιότητα της δόξης του, ο Πατήρ του μέλλοντος αιώνος».
Πως υπερκείμενον θεωρεί τον κτιστόν νουν, έναντι της ακτίστου Θείας Χάριτος; Η κακοδοξία ότι ‘’ο νους του ανθρώπου που είναι πρόσωπον και το κατ’ εικόνα και ομοίωσιν, είναι υπεράνω της Χάριτος, ενώ αυτή είναι Θεία απόρροια’’ διδάχθηκε σε άλλη ομιλία του. Το δίδαξε κι άλλες φορές, όπως και ο ίδιος χαρακτηριστικά αναφέρει. Αποτελεί η διδασκαλία του αυτή, ξεκάθαρα αιρετική θέση περί της Θείας Χάριτος, μειωτική και βλάσφημη.
‘’Επεί δε άκτιστος εστίν η χάρις αύτη και δωρεά του Αγίου Πνεύματος, συμφυής εστι και αχώριστος αυτού, ως και η του ηλίου ακτίς αχώριστός εστιν αυτού, δώρον ούσα και αύτη του ηλίου, καθ’ ήν ηλιοειδή τα μετέχοντα ποιεί’’, αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά ‘’Λόγος διασαφητικός’’).
«Έστιν ουν και ο Πατήρ και ο Υιός και το Πνεύμα το Άγιον ομού πηγή του ζώντος ύδατος, τουτέστιν της Θείας Χάριτος» (Αποδεικτικός 2,65) αναφέρει ο πνευματορρήτωρ Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.
Στην ιστοσελίδα της Πεμπτουσίας,σεβίντεο που τιτλοφορείται «Η υπακοή γίνεται για την αγάπη του Χριστού», με ομιλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που έγινε στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής : «Ο νους είναι θεοειδής. Ο νους του ανθρώπου είναι ένα κομμάτι κομμένο από πάνω στον Θεόν. Αυτό το έκανε ο Χριστός με το φύσημά του. Ο Λόγος του Θεού ο Τεχνουργός, ο Δημιουργός των σύμπαντων όντων. Όλα τα άλλα επρόσταξε κι έγιναν. Τον άνθρωπο βλέπετε φύσηξε από μέσα του και το κατασκεύασε, αυτός είναι ο νους. Το πήρε από το σώμα του, το έκαμε πρωτύτερα απ’ το χώμα. Τον νου, την λογικότητα την έκαμε από πάνω του. Αυτή λοιπόν είναι η θεοειδία» (15: 43).
Με τέτοια διδασκαλία είναι παρεπόμενη η περί της Θείας Χάριτος κακοδοξία την οποία δίδαξε. Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι έχουν εκλάβει ως Ορθόδοξη, την αιρετική αυτή διδασκαλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού περί της Θείας Χάριτος. Η υπερπροβολή που γίνεται στον π. Ιωσήφ Βατοπαιδινό, αποτελεί εμπόδιο στην ανασκευή όσων κακοδοξιών και άλλων ατόπων δίδαξε.
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, «Ο Χριστός είη εν τω μέσω ημών».
Μπαίνοντας στο στάδιο των αρετών της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής ευχόμαστε να διέλθομε την περίοδο αυτή με υπομονή και πνευματική καρποφορία.
Επίσης σας ενημερώνουμε ότι πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Παναγόπουλος σε δεύτερη έκδοση ο παρακλητικός κανόνας στο Άγιο Πνεύμα του Οσίου Μαξίμου του Γραικού.
Προκειμένου να εντάξουμε τον κανόνα αυτό στις προσευχές της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής, η διαδικτυακή ομάδα θα διαθέσει ορισμένο αριθμό αντιτύπων σε ενδιαφερόμενους και όλα τα έσοδα θα διατεθούν, όπως πάντα, στην ενίσχυση του ορθόδοξου ιεραποστολικού έργου εντός και εκτός Ελλάδος.
Κάθε αντίτυπο του βιβλίου μαζί με τα ταχυδρομικά έξοδα στοιχίζει 15 ευρώ (για εντός Ελλάδος ενδιαφερομένους).Για τους υπόλοιπους θα υπάρξει ειδική συννενόηση μέσω e-mail.
Όσοι επιθυμούν να συμμετέχουν στην νέα μας ιεραποστολική προσπάθεια θα πρέπει να ακολουθήσουν την εξής πρακτική.
1.Στον παρακάτω ταχυδρομικό λογαριασμό να καταθέσουν το ποσό των 15 ευρώ.
Τα Ορθόδοξα Κριτήρια για την αναγνώριση της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι πλήρως αποσαφηνισμένα «εν Πνεύματι Αγίω» από την Ιερά Παράδοσή μας, τα Οποία εν συντομία είναι τα εξής, σε αντίθεση μάλιστα και αντιδιαστολή προς την «νέα εκκλησιολογία» της «διχαστικής και παραπλανητικής» αιρέσεως του Οικουμενισμού:
α. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι η Μία Εκκλησία της Πεντηκοστής ουδέποτε διασπάστηκε «εν χρόνω» σε επί μέρους δήθεν εκκλησίες, τμήματα της Μιας Εκκλησίας· ενώ Αύτη δήθεν παραμένει μεν Μία, αλλά εκτός χρόνου, εκτός της Ιστορίας.
β. Η Ορθοδοξία δεν πιστεύει, ότι η Εκκλησία δήθεν «διαιρείται σε δύο διαφορετικές οντότητες: από την μία πλευρά η Εκκλησία στον ουρανό, εκτός χρόνου, η μόνη αληθινή και καθολική· από την άλλη (πλευρά), η Εκκλησία, η μάλλον “οι εκκλησίες”, επί της γης, « εν τω χρόνω». Η διευρυμένη έκθεση της «νέας εκκλησιολογίας» αυτής, η οποία χαρακτηρίστηκε ως «εκκλησιολογικός Νεστοριανισμός», σε ακαδημαϊκό επίπεδο έχει ως εξής:
«Η Εκκλησία είναι μία και μοναδική και ηνωμένη ενώπιον του Τριαδικού Θεού, εις το όνομα του οποίου βαπτίζονται πάντα τα μέλη αυτής, αποκτώντα ούτω την δικαίωσιν εαυτών, ανεξαρτήτως εις ποίαν Ομολογίαν ανήκουσιν, ενούμενα μετά του Χριστού και μετ’ αλλήλων εις εν σώμα, το οποίον δεν δύναται να μερίζηται εις πλείονα σώματα»·
«η υφισταμένη νυν εκκλησιαστική διαίρεσις προέρχεται εκ των έξω και εκ των κάτω και ουχί εκ των έσω και εκ των άνω, προέρχε[1]ται εκ των ανθρώπων, εκ των ατελειών και των αμαρτιών αυτών, περιοριζομένη προς τα άνω και σχεδόν εξαφανιζομένη ενώπιον του Θεού, εκ του οποίου αντιθέτως προέρχεται η εσωτερική μυστική ενότης της Εκκλησίας»·
«πάντες οι χριστιανοί είμεθα μυστηριακώς και απορρήτως ηνωμένοι μετά του Χριστού και μετ’ αλλήλων διά της μυστηρι[1]ακής χάριτος του αγίου βαπτίσματος», «είτα και διά της κοινωνίας της θείας ευχαριστίας».( περιοδ. «Θεοδρομία», Απρίλιος-Ιούνιος 2014,
γ. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι «όπως ακριβώς δεν θα μπορούσαμε ποτέ να ισχυρισθούμε ότι ο Χριστός διαιρείται, έτσι ούτε θα μπορούσαμε» να δεχθούμε, «και ότι μπορεί ποτέ η Εκκλησία να διαιρεθεί». (Ι. Ν. Καρμίρη, Δογματικῆς Τμῆμα Ε΄, Ορθόδοξος ᾿Εκκλησιολογία, σελ. 241, 242 καὶ 243, Αθήναι, 1973).
δ. Η Ορθοδοξία δεν δέχεται την θεωρία της Βαπτισματικής Ενότητας η των Βαπτισματικών Ορίων της Εκκλησίας· ούτε, ότι το Βάπτισμα αποτελεί την «βάση της Νέας Οικουμενικής Αδελφότητος», το δήθεν στοιχείο ενότητος, τον μυστηριακό δεσμό, μεταξύ των Χριστιανών, αν και διαφέρουν ως προς την δογματική πίστη.
ε. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι είναι άρρηκτος ο σύνδεσμος και η ενότητα Αποστολικής Διδαχής, Αποστολικής Διαδοχής και των Αγίων Μυστηρίων· και ότι η μυστηριακή εν Χριστώ βάσις της κοινωνίας συνίσταται σε όλα τα Μυστήρια, ενωμένα σε μία κοινή Πίστη, σε μία κοινή Ζωή, σε ένα κοινό Ποτήριο, σε μία κοινή Ιερωσύνη.
Ϛ. Η Ορθοδοξία είναι αδύνατον να εισάγει διάκριση και να πιστεύει στον δήθεν Χριστό της Εκκλησίας, η των εκκλησιών, οι οποίες διαφέρουν δογματικώς· και στον δήθεν Χριστό των Μυστηρίων, στα οποία δύνανται να μετέχουν οι διηρημένες εκκλησίες.
ζ. Η Ορθοδοξία δεν πιστεύει, ότι υπάρχουν δήθεν δύο είδη ενότητας εκκλησιαστικής: μία μερική-ατελής και μία πλήρης· μία, η οποία δήθεν διά του Βαπτίσματος ενώνει με τον Χριστό, αλλ’ όχι με την Μία και Αληθή Εκκλησία, και μία άλλη, η οποία δήθεν δίδει την πληρότητα της Αληθείας και Κοινωνίας.
η. Η Ορθοδοξία πιστεύει, ότι εκτός των χαρισματικών και ορατών κανονικών Ορίων Αυτής, τα οποία βεβαίως συμπίπτουν-ταυτίζονται, ενεργεί μεν η Χάρις του Αγίου Πνεύματος, όχι όμως αγιαστικά, φωτιστικά και σωτηριολογικά· αλλά, «ωθούσα μυστικώς τους εκτός της Εκκλησίας προς μετάνοια και επιστροφή «εν τη Αληθεία και Καθολικότητι της Μιάς Εκκλησίας».
(πηγή κειμένων:«Η “βαπτισματική θεολογία” των Οικουμενιστών-Ετέρα μορφή της προτεσταντικής “θεωρίας των κλάδων”», περι[1]οδ. «Ορθόδοξος Ένστασις και Μαρτυρία», αριθμ. 26-29/Ιανουάριος-Δεκέμβριος 1992).
Έχουν δυστυχώς προβληθεί απαράδεκτες δογματικές παρερμηνείες, για να προσδοθεί άλλη χροιά στα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού Θρόνου. Είναι αλήθεια ότι τέτοιες παρερμηνείες είναι πρωτόγνωρες στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Αν οι Παπικοί πρόβαλλαν τέτοιες απαράδεκτες δογματικές παρερμηνείες, η Εκκλησία σίγουρα θα τις ανασκεύαζε.
Σε κείμενο ημερομηνίας 8 Ιανουαρίου 2014, που δημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο Αναστάσιος, το οποίο τιτλοφορείτο ‘’Primus sine paribus : Απάντησις εις το περί πρωτείου κείμενον του Πατριαρχείου Μόσχας’’, του νυν Αρχιεπισκόπου Αμερικής, τότε Μητροπολίτου Προύσης, Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., όπου κατεγράφοντο μεταξύ άλλων τα εξής : ‘’Παλαιόθεν και συστηματικώς η Εκκλησία εξέλαβε το πρόσωπον του Πατρός ως τον Πρώτον («η μοναρχία του Πατρός») της κοινωνίας των προσώπων της Αγίας Τριάδος’’.
Και κάτωθεν του εν λόγω κειμένου η παραπομπή με αρ. 9 καταγράφει τα εξής : [‘’Ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον‘’, γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος εις τον Τρίτον Θεολογικόν του Λόγον (ΒΕΠΕΣ,59, σ.239). Η έννοια της μοναρχίας συνάδει προς την «τάξιν θεολογίας» (Θεολογικός Πέμπτος, σ.279). Η Παναγία Τριάς δεν αποτελεί μίαν ομοσπονδίαν προσώπων. Ο Θεολόγος των Πατέρων ομιλεί περί μοναρχίας και πρωτείου του Θεού και Πατρός].
Το περί μοναρχίας όμως, που αναφέρει ο μεγάλος αυτός Άγιος της Εκκλησίας μας, ‘’περιγράφει έν πρόσωπον’’; Αυτό ήθελε να πει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος; Αν ανατρέξουμε στον Τρίτον Θεολογικόν Λόγον του Αγίου Γρηγορίου, θα παρατηρήσουμε ότι εις το ‘’ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον‘’, συμπληρώνει τα εξής : ‘’ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον· μοναρχία δε, ουχ ήν έν περιγράφει πρόσωπον· έστι γαρ και το έν στασιάζον προς εαυτό πολλά καθίστασθαι·αλλ’ ήν φύσεως ομοτιμία συνήστησι, και γνώμης σύμπνοια, και ταυτότης κινήσεως και προς το έν των εξ αυτού συννευσις, όπερ αμήχανον επί της γεννητής φύσεως, ώστε καν αριθμώ διαφέρη, τη γε ουσία μη τέμνεσθαι’’.
Αναφέροντας ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος το ‘’ημίν δε μοναρχία το τιμώμενον ‘’, επεξηγεί τι εννοεί, προσθέτοντας το ‘’μοναρχία δε, ουχ ήν έν περιγράφει πρόσωπον’’, στον ομολογιακό αυτόν Λόγον του περί του Υιού. Ο Άγιος Γρηγόριος είναι σαφέστατος και δεν επιδέχεται άλλη ερμηνεία η ρήση του αυτή.
Αν διαβάσει κανείς τον Θεολογικόν αυτόν Λόγον περί του Υιού (Γ΄ Λόγον) του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, όσο και τον Θεολογικόν αυτού Λόγον περί του Αγίου Πνεύματος (Ε΄ Λόγον), αντιλαμβάνεται την ομολογιακή σκοπιμότητα της γραφής των και ως εκ τούτου δεν παρέχεται η δυνατότητα ερεισμάτων και παραλληλισμών σε πρωτειακά επιχειρήματα. Μια τέτοια προσπάθεια παραλληλισμών από ένα τέτοιο δογματικό κείμενο, δεν οδηγεί σε αλλοιώσεις του θεολογικού βάθους των Θεολογικών αυτών Λόγων του μεγάλου αυτού Πατέρα της Εκκλησίας μας;
‘’Ήν το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, ο πατήρ· ήν το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, ο υιός· ήν το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, ο άλλος παράκλητος· ήν, και ήν, και ήν· αλλ΄ έν ήν. Φως και φως, και φως· αλλ’ έν φως, είς θεός’’ (Θεολογικός Πέμπτος). Αυτό ήθελε να καταδείξει ο Άγιος. Ο Πέμπτος Θεολογικός Λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου απαντά στους Πνευματομάχους. Καμιά υπόνοια παραλληλισμού με οποιοδήποτε ‘’πρωτείο’’ δεν άφηνε ο Άγιος.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος τονίζει ότι ‘’ημίν εις Θεός’’ και αυτό είναι που θέλει να δείξει ο Άγιος. Αυτό είναι που θέλει να καταδείξει ο Άγιος και όχι ‘’πρωτείο’’ ανάλογο με αυτό που επιχειρείται στο εν λόγω κείμενο.
‘’Όταν μεν ουν προς την θεότητα βλέψωμεν, και την πρώτην αιτίαν, και την μοναρχίαν, έν ημίν το φανταζόμενον· όταν δε προς τα εν οις η θεότης, και τα εκ της πρώτης αιτίας αχρόνως εκείθεν όντα και ομοδόξως, τρία τα προσκυνούμενα’’, αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος (Ε΄ Λόγον). Αλλοιώνεται ο Πέμπτος Θεολογικός Λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου με ‘’πρωτειακούς’’ παραλληλισμούς.
Εισάγεται μια καινοφανής έννοια για τον Θεό Πατέρα, η έννοια δηλαδή του πρωτείου του Πατρός, με την έννοια ενός πρωτόγνωρου πρωτείου του Οικουμενικού Θρόνου.
Ο νυν Σεβασμιώτατος Αμερικής Ελπιδοφόρος, τότε Μητροπολίτης Προύσης, προσέδωσε άλλη χροιά στα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού Θρόνου, προβαίνοντας σε πρωτόγνωρη παρερμηνεία στο αναφερόμενο από τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, περί της ‘’μοναρχίας του Πατρός’’.
Το ενδεχόμενο να είναι ο Σεβ. Αμερικής ο επόμενος Οικουμενικός Πατριάρχης, κάνει τον προβληματισμό μας ακόμα πιο έντονο, καθότι η διαφορετική χροιά που προσδίδει για τα πρεσβεία τιμής του Οικουμενικού Θρόνου με τέτοια καινοφανή θέση, παραχωρεί ένα ακόμα επιχείρημα στις περί ‘’πρωτείου’’ διεκδικήσεις του Παπισμού, πέραν φυσικά της δογματικής παρερμηνείας.
Ένα από τα παράδοξα γεγονότα που συνέβησαν στα πρώτα χρόνια της εκκλησιαστικής μου διακονίας ως εφημέριος είναι και το παρακάτω. Στον ναό που υπηρετούσα εμφανίστηκε μια κυρία κρατώντας ένα μωρό. Γνωρίζοντας ότι η κυρία αυτή είναι άτεκνη, τη ρώτησα για το μωρό (αγόρι) που κρατούσε στην αγκαλιά της. Μου είπε ότι τώρα το έχει υιοθετήσει και ήλθε να πάρει τις ευχές του Σαραντισμού. Προκειμένου να αποφύγω οποιαδήποτε αντίδραση, που θα πλήγωνε την κυρία αυτή (παρά το αρχικό σοκ) ξεκίνησα την ακολουθία του Σαραντισμού διαβάζοντας όποιες ευχές αναφέρονται στο μικρό παιδί και στο τέλος από την Ωραία πύλη, δίνοντας στην κυρία το μωρό της, διάβασα μια ευχή υπέρ υγείας. Το γεγονός αυτό ήταν αιτία να ψάξω στο Μεγάλο ευχολόγιο, αν υπήρχε σχετική ακολουθία για την υιοθεσία. Και προς μεγάλη μου έκπληξη ανακάλυψα ότι τέτοια ακολουθία υπήρχε. Μετά από έρευνα ανακάλυψα ότι υπάρχουν συνολικά τρείς σχετικές εκκλησιαστικές ακολουθίες.
Οι ακολουθίες της εκκλησιαστικής υιοθεσίας.
Η υιοθεσία δεν είναι απλά μια νομική πράξη, αλλά μια άκρως εκκλησιαστική πρακτική με πολλές πνευματικές διαστάσεις. Γι΄αυτό η Εκκλησία φρόντισε να συνταχθεί σχετική εκκλησιαστική ακολουθία. Σήμερα υπάρχουν τελικά τρείς ακολουθίες της εκκλησιαστικής υιοθεσίας, που δυστυχώς βρίσκονται στην αφάνεια. Αυτές είναι οι παρακάτω και όπως θα διαπιστώσουμε διαφέρουν και ως προς το τυπικό.
Α.Η ακολουθία που γράφεται στο Μεγάλο Ευχολόγιο.
Β.Η .Η ακολουθία της υιοθεσίας από το Μέγα Ευχολόγιο του Alex Dimitrievskij.
Γ. Ακολουθία της υιοθεσίας του μακαριστού π.Ευαγγέλου Μαντζουνέα.
Α. Η ακολουθία από το Μεγάλο Ευχολόγιο (εκδ. Αστέρος, βάσει της εν Βενετία εκδόσεως σελ.603-605).
Στο Μεγάλο Ευχολόγιο υπάρχει η ακολουθία με το παρακάτω τυπικό: «Ίσταται ο μέλλων υιοθετείσθαι έσωθεν των πυλών του Αγίου θυσιαστηρίου και ο ανάδοχος έξωθεν, αμφότεροι κηρούς έχοντες απτομένους. Ο δε ιερεύς φορών την ιερατικήν στολήν, ποιεί Ευλογητόν, λέγει το Τρισάγιον και το απολυτίκιον της ημέρας και το κοντάκιον του Αγίου του ναού. Ειθ΄ούτω και την παρούσαν ευχήν.
«Κύριε, ο Θεός ημών, ο δια του ηγαπημένου σου παιδός, Κυρίου δε ημών Ιησού Χριστού, τέκνα καλέσας ημάς Θεού, Υιοθεσία και χάριτι του Παντοδυνάμου, και Αγίου σου Πνεύματος, ο ειπών: Εγώ έσομαι αυτώ εις πατέρα και αυτός έσται μοι εις Υιόν, αυτός, φιλάνθρωπε Βασιλεύ, επίβλεψον εκ του Αγίου σου Κατοικητηρίου επί τους δούλους σου τούτους, και ους η φύσις κατά σάρκα διεστηκότας αλλήλων εγέννησε, τούτους αυτός εις Πατέρα και Υιόν ένωσον τω Αγίω σου Πνεύματι.
Στήριξον αυτούς τη αγάπη σου, σύνδεσον αυτούς τη ευλογία σου, ευλόγησον αυτούς εν τη δόξη σου, εδραίωσον αυτούς εν τη πίστει σου, φυλάττων δια παντός, και μη αθετών τα εκπορευόμενα δια των χειλέων αυτών, και γενού μεσίτης της αυτών υποσχέσεως, ίνα αδιάρρηκτον μέχρι τέλους της ζωής αυτών την σχέσιν ην ωμολόγησαν, και άψευστον διαφυλάττωσιν εν σοι ζώντες τω μόνω ζώντι, και αληθινώ Θεώ ημών, αξίωσον αυτούς κληρονόμους της Βασιλείας σου. Ότι πρέπει σοι πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
ΣΧΟΛΙΑ
1.Η παρουσία του αναδόχου στην όλη ακολουθία συνδέεται με το μυστήριο του Βαπτίσματος. Ο ανάδοχος παρουσιάζεται ως εγγυητής της Ορθοδόξου πίστεως του υιοθετουμένου τέκνου. Εδώ πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι οι βαπτίσεις αρχικά γίνονταν σε ώριμη ηλικία, οπότε η ακολουθία αυτή μπορεί να είναι ή προβαπτισματική ή μετα-βαπτισματική.
2.Η «υιοθεσία» ως θεολογικός όρος, τον οποίο εισήγαγε για πρώτη φορά ο Απόστολος Παύλος, δεν έχει σχέση με τη νομική διαδικασία της υιοθεσίας τέκνων. Σύμφωνα με τον Β.Φανάρα έχει λάβει ένα σωτηριολογικό και εσχατολογικό περιεχόμενο. Συνοψίζεται στο γεγονός ότι η «υιοθεσία» είναι η πραγματική συμμετοχή του πιστού στη υιότητα του Σαρκωθέντος Χριστού και μέσω Αυτού γίνεται ο ίδιος, μέσα από αυτή την πνευματική σχέση, τέκνο Θεού. Γι΄αυτό στην ακολουθία αυτή γίνεται επίκληση για επίβλεψη στους μέλλοντες να υιοθετήσουν και να υιοθετηθούν με το να ενωθούν «εν Αγίω Πνεύματι σε μια σχέση πατρότητας και υιότητας». Και συνεχίζει ο ιερέας με τις ευχές για την εξ ύψους βοήθεια της σχέσης αυτής μέχρι το τέλος της ζωής τους, με εσχατολογική προοπτική.
Ακολουθεί η ευχή να τηρήσουν αυτή την πνευματική σχέση πατέρα –παιδιού, που ευλογείται εκείνη τη στιγμή.
«Δέσποτα, ο της Κτίσεως πάσης δημιουργός, ο εν τω πρώτω Αδάμ κατά σάρκα φυσικήν δεσμήσας συγγένειαν, εν δε Χριστώ Ιησού, τω ηγαπημένω Υιώ σου και Θεώ ημών, χάριτι και ημάς συγγενείς σου αναδείξας σοι, τω μόνω ειδότι τα πάντα και πριν γενέσεως, οι δούλοι σου ούτοι τας κεφαλάς υποκλίνουσι, της παρά σου ευλογίας δεόμενοι, και τω εν σοι συνδέσμω εις Πατέρα και Υιόν αλλήλους επιγράφοντες, τύχοιεν ων ελπίζουσιν και της εαυτοίς οφειλομένης καταστάσεως, και της εν σοι Υιοθεσίας, επαξίως πολιτευόμενοι, ἵνα εν πάσι, και εν τούτω δοξάζηταί σου το όνομα, του Πατρός και του Υιού, και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Έπειτα ο πατέρας παίρνει τον γιο του από το θυσιαστήριο, εκείνος πέφτει στα πόδια του και «πατεί αυτόν ο πατήρ εις τον τράχηλον, λέγοντας «σήμερον υιός μου ει συ, εγώ σήμερον γεγένηκά σε». Τον σηκώνει από κάτω και αλληλοασπάζονται. Τότε ο ιερέας κάνει απόλυση, τους ευλογεί και τους νουθετεί.
ΣΧΟΛΙΟ.
Η πράξη του να πατήσει ο θετός πατέρας στον τράχηλο του υιοθετημένου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως σημάδι εξουσίας, όμως τελικά ο ασπασμός που ακολουθεί δείχνει την αγάπη πατέρα και γιου.
Β.Η ακολουθία της υιοθεσίας από το Μέγα Ευχολογιο του AlexDimitrievskij, OpisanieLiturgitseskichRukopisejh; ILDESHEIM 1965) (περιοδικό Θεολογία ΤΟΜΟΣ ΝΣΤ )
Προσκαλείται ο ιερεύς ον μέλλοντα υιοθετήσαι συν τω υιοθετουμένω και ίστησιν αυτούς έμπροσθεν του Αγίου Θυσιαστηρίου, λέγοντος του ιερέως.
Ευλογημένη η Βασιλεία…
Εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν…
Υπέρ της άνωθεν ειρήνης ….
Υπέρ των δούλων του Θεού (τουδε) και (τουδε) και της εν Χριστώ διαθέσεως και αγαθής επιτηδεύσεως και έργου πνευματικού και ειρήνης και ομονοίας αυτών, του Κυρίου δεηθώμεν.
Υπέρ του εν αγαθοεργία και ευαρέστω πολιτεία αυτούς βιώσαι, του Κυρίου δεηθώμεν
Υπέρ του ρυσθήναι..
Αντιλαβού σώσον.. της Παναγίας…
Ότι πρέπει ..
Πρόσχωμεν
Κύριε ο Θεός ημών, ο δια του ηγαπημένου σου Παιδός, Κυρίου ημών Ιησού Χριστού τέκνα καλέσας ημάς Θεού, υιοθεσία και Χάριτι του Παντοδυνάμου και Αγίου Σου Πνεύματος, ο ειπών, εγώ έσομαι αυτώ εις Πατέρα και αυτός έσται μοι εις υιόν. Αυτός φιλάνθρωπε βασιλεύ, επίβλεψον εξ αγίου σου κατοικητηρίου, επί τους δούλους σου τούτους, και ους η φύσις κατά σάρκα διεστηκότας αλλήλων εγέννησε, τούτους αυτός εις πατέρα και υιόν ένωσον τω Αγίω Πνεύματι……(συνέχεια ‘όπως προηγουμένως)
Μετά το Αμήν, απλώσας τας χείρας του υιοθετούντος εις τα άγια θυρία, λαβών ο ιερεύς της χειρός τον υιοθετούμενον, διαβάζει τούτον από των μασχαλών του υοθετούντος, λέγει την ευχήν:
Του Κυρίου δεηθώμεν
«Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ο δια σπλάχνα ελέους κατελθών επί σωτηρίαν των ανθρώπων και δόξαν πολλήν, χρηστότητι ταπεινώσας εαυτόν και υποδείξας οδόν σωτηρίας και δια την αγάπην την Σην εκτείνας τας αχράντους χείρας επί το παιδίον εκ βρέφους αγιασθέν υπό Σου. Αυτός Δέσποτα φιλάνθρωπε, έπιδε επί τον δούλον σου τον τα σα προστάγματα βεβαιούντα και της δικαίας Σου φωνής εισακούσαντα την του εκατοντάρχου Νικοδήμου λέγοντος «Εάν μη τις γεννηθεί άνωθεν, ου μη εισελεύσεται εις την Βασιλείαν των ουρανώ». Αυτός και νυν ευλόγησον, αναγεννών τω Πνεύματί Σου τον δουλον σου…. Ότι σου εστιν η Βασιλεία και η δύναμις και η δόξα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».
«Και μετά την ευχήν, ποιεί μετάνοιαν ο υιός εις τους πόδας του πατρός και κρατήσας αυτόν ο Ιερεύς της χειρός, δίδωσι τω Πατρί λέγων: «Δόξα τω Θεώ ημών εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν …
Ακολουθεί η απόλυσις.
Σχόλιο. Η φράση «..το παιδίον εκ βρέφους αγιασθέν υπό Σου» μας παραπέμπει στην εκκλησιαστική ακολουθία του βαπτίσματος. Δηλ. το παιδί που θα υιοθετηθεί είναι βαπτισμένο.
Γ. Ακολουθία της υιοθεσίας του μακαριστού π.Ευαγγέλου Μαντζουνέα.
Η ακολουθία αυτή δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Θεολογία (τόμος ΝΣΤ, Τεύχος Γ, Αθήνα 1965), σύμφωνα με την υπόδειξη του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου Κοζάνης κυρού Διονυσίου Ψαριανού και την οποία ενέκρινε η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Σημαντική καινοτομία αποτελεί η τοποθέτηση του απολυτικίου του Αγίου Κοσμά του Μαϊουμά, ο οποίος υιοθετήθηκε από τον πατέρα του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού.
Χαρακτηριστικά της ακολουθίας αυτής είναι και τα εξής;
1.Αναφέρεται στην υιοθέτηση υιού ή θυγατρός. Αυτό είναι λογικό, γιατί σήμερα δεν υιοθετούνται μόνο αγόρια. Το τυπικό της ακολουθίας ξεκινάει ως εξής:
«Ίσταται ο μέλλων αναγεννάσθαι (υιός ή θυγάτηρ) προ των πυλών του Αγίου Θυσιαστηρίου, ομού μετά του αναδόχου. Αμφότεροι κατέχουν κηρούς απτομένους…»
2.Επαναλαμβάνει την πρώτη ευχή που αναφέρθηκε προηγουμένως ««Κύριε, ο Θεός ημών, ο δια του ηγαπημένου σου παιδός, Κυρίου δε ημών Ιησού Χριστού, τέκνα καλέσας ημάς Θεού, Υιοθεσία και χάριτι του…..
3.Επισυνάπτει την ακόλουθη ευχή του μεγάλου ευχολογίου:
«Δέσποτα Κύριε, ο της κτίσεως πάσης Δημιουργός, ο εν τω πρώτω Αδάμ κατά σάρκαν φυσικήν δεσμεύσας συγγένειαν, εν δε τω Χριστώ Ιησού, τω ηγαπημένω Υιώ σου και Θεώ ημών, χάριτι και ημάς συγγενείς σου αναδείξας σοι τω μόνω ειδότι τα πάντα και πριν γενέσεως, οι δούλοι σου ούτοι τας κεφαλάς υποκλίνουσι, της παρά σου ευλογίας δεόμενοι και τω εν σοι συνδέσμω εις πατέρα και υιόν αλλήλους επιγράφοντες, τύχοιεν ων ελπίζουσι και της εαυτοίς οφειλομένης καταστάσεως και της εν σοι υιοθεσίας, επαξίως πολιτευόμενοι, ίνα ως εν πάσι και εν τούτω δοξάζηταί σου το Όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».
Έπειτα ο ιερέας παίρνει τον υιοθετούμενο και τον παρουσιάζει στον θετό πατέρα, ο οποίος τον φιλά και του λέει: «Υιός μου ει συ, εγώ σήμερον γεγέννηκά σε». Ακολουθεί η απόλυση από τον ιερέα.
Γενικές παρατηρήσεις στις παραπάνω ακολουθίες
1.Οι πρώτες δύο ακολουθίες αφορούσαν την υιοθεσία άρρενων τέκνων. Αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι αρχικά η υιοθεσία συνδεόταν πιθανώς με κληρονομικά δικαιώματα, επειδή ο θετός γιος γινόταν ταυτόχρονα και κληρονόμος του θετού πατέρα.
2.Από τις ευχές που παρουσιάσαμε, φαίνεται ότι η υιοθεσία δεν χαρακτηρίζει τη σχέση πατρός-υιού μεταξύ ανθρώπων και Θεού, αλλά μέσω της πίστης για την ένωση και ομοίωση του πιστού με τον Υιό του Θεού, με τέτοιο τρόπο, ώστε να γίνει ο ίδιος άνθρωπος, τέκνο του Θεού. Με την υιοθεσία δημιουργείται τεχνητή μεν, αλλά πνευματική σχέση μεταξύ γονέων και θετού παιδιού.
3.Η υιοθεσία πρέπει να καταταγεί στην πνευματική συγγένεια. Επομένως, όποια κωλύματα γάμου δημιουργούνται ανάμεσα στους φυσικούς απογόνους και συγγενείς εξ αίματος, τα ίδια ισχύουν και για τους θετούς απογόνους μέσω υιοθεσίας. (περί βαθμών συγγένειας Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων. τόμος Ε.).
3.Στις ακολουθίες ορίζεται πατέρας (άρσεν) και όχι γονέας 1/γονέας 2. Εξάλλου, όταν γράφτηκαν οι πρώτες ακολουθίες εκκλησιαστικής υιοθεσίας, δεν υπήρχε νομικά κατοχυρωμένος γάμος ομοφυλόφιλων με δικαίωμα υιοθεσίας.
4.Ο συμμετέχων στην ακολουθία πατέρας είναι ορθόδοξος χριστιανός. Στην πρώτη ευχή οι ευχές μοιάζουν με τις ανάλογες που ακούγονται στο μυστήριο του γάμου: «Στήριξον αυτούς εν τη αγάπη σου. Σύνδεσον αυτούς εν τη ευλογία σου. Ευλόγησον αυτούς εν τη δόξη σου… Εδραίωσον αυτούς εν τη πίστει σου….» συνηγορούν δε στο γεγονός ότι ο πατέρας είναι μέλος της Εκκλησίας του Χριστού. Εδώ όμως θα πρέπει να σημειώσουμε τα εξής: «Η υιοθεσία τέκνων συνδέεται θεολογικά με το βάπτισμα και όχι με το γάμο, όπου θα μπορούσε να λυθεί η σχέση που δημιουργήθηκε. Συνεπώς η λύση της υιοθεσίας, που έχει ευλογηθεί (με εξαίρεση κάποιες περιπτώσεις, όπως η εκμετάλλευση και η κακοποίηση του υιοθετημένου από τους θετούς γονείς), δεν μπορεί να είναι αποδεκτή, όπως δεν ακυρώνεται η βάπτιση». (Β.Φανάρας -Υιοθεσία τέκνων).
5.Σε όλες τις ακολουθίες φαίνεται η διασύνδεση που επιχειρείται με την πνευματική σχέση της εν Χριστώ υιοθεσίας των ανθρώπων να γίνονται τέκνα Θεού, προβάλλοντας αρχικά τη σχέση με σωτηριολογικό περιεχόμενο, που χρησιμοποιήθηκε από τον Απόστολο Παύλο.
6.Άποψη του γράφοντος είναι ότι στην ακολουθία του του π. Ε. Μαντζουνέα πρέπει να προστεθεί και ειδική ευχή για τη μητέρα, αν η υιοθεσία γίνεται από οικογένεια και η οποία μητέρα θα βρίσκεται από την αρχή της ακολουθίας μαζί με τον πατέρα «προ των πυλών του Αγίου Θυσιαστηρίου, ομού μετά του αναδόχου, έχοντες κηρούς απτομένους…»
Η ακολουθία της υιοθεσίας και το μυστήριο του βαπτίσματος σήμερα.
Μπορούμε με βάση τα όσα εκθέσαμε παραπάνω να προτείνουμε την εκκλησιαστική ακολουθία της υιοθεσίας ως προαπαιτούμενη διαδικασία πριν το μυστήριο του βαπτίσματος για τους εξής λόγους;
Α. Επειδή στην υιοθεσία δεν υπάρχει σαραντισμός.
Β. Με το νέο ψηφισθέντα νόμο για το γάμο των ομοφυλόφιλων ζυγαριών δίνεται η δυνατότητα υιοθεσίας σε πρόσωπα, που αρνούνται την Ορθόδοξη οντολογία και φυσιολογία και τα οποία θέτουν τον εαυτό τους εκτός Ορθοδοξίας.
Για να πραγματοποιηθεί όμως η ακολουθία αυτή, θα πρέπει οι γονείς να είναι βαπτισμένοι ορθόδοξοι χριστιανοί και να πιστεύουν στα της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται. (Ορθόδοξη φυσιολογία και οντολογία για τα δύο φύλα κ.λ.π). Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι εκκλησιαστικά η υιοθεσία έχει ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΚΟ και ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΚΟ περιεχόμενο, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.
Προτείνεται η ακολουθία αυτή να επανέλθει υποχρεωτικά ως προβαπτισματική ακολουθία και να συντάσσεται σχετική εκκλησιαστική πράξη. Έτσι γίνεται η ακολουθία αυτή ασφαλιστική δικλείδα στο Μυστήριο του Βαπτίσματος και αποφεύγονται οι πρακτικές των «τετελεσμένων γεγονότων».
«Είναι αδιανόητον να ευλογούμεν τα δίκτυα, τα αυτοκίνητα, τα πλοία, ως και πάσαν εκδήλωσιν της ζωής του ανθρώπου και να μη ευλογήται εν τόσον σημαντικόν γεγονός, ως η ψυχική ένωσις ανθρώπων, η οποία γίνεται κατά την υιοθεσίαν και εις την οποίαν τόσην σημασίαν δίδει ο Νομοθέτης του κοινού Δικαίου». (π.Ε.Μαντζουνέας)
Σε άρθρο του π. Ιωάννη Χρυσαυγή, με τίτλο ‘’Τα του Θεού και τα του Καίσαρος’’, το οποίο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα www.kathimerini.gr στις 17/2/2024, ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής : ‘’Ένας από τους πειρασμούς που συχνά ταλανίζει ιεράρχες και ιεροκήρυκες, στην πληθώρα των δηλώσεων και διακηρύξεων που εξαπολύουν, είναι η τάση να προσφέρουν λύσεις σε ανύπαρκτα διλήμματα, να δίνουν απαντήσεις σε ερωτήματα που κανείς δεν θέτει ή να μην απευθύνονται στο κατάλληλο ακροατήριο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν μου προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί ιεράρχες και διάφοροι άλλοι κύκλοι νιώθουν την ανάγκη να εκφραστούν με δυσανάλογο πάθος και υπερβολική ανησυχία για την τρέχουσα συζήτηση γύρω από το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομοφυλόφιλων ζευγαριών που μόλις ψηφίστηκε στην Ολομέλεια της ελληνικής βουλής’’.
Ακολούθως ανέφερε και αυτό ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής : ‘’Ετσι λοιπόν ο νόμος για τον γάμο ομοφυλόφιλων ζευγαριών δεν αφορά την Εκκλησία και την υπόστασή της, αλλά έναν περιορισμένο και συγκεκριμένο αριθμό πολιτών, και για τους οποίους το μεν Κράτος είναι υπεύθυνο και υποχρεωμένο να μεριμνά, η δε Εκκλησία θα έπρεπε τουλάχιστον να επιδεικνύει την ίδια ποιμαντική και πνευματική μέριμνα, όπως για κάθε άλλο τμήμα της κοινωνίας’’.
Αν προστρέξουμε και στο άρθρο το οποίο δημοσιεύτηκε στις 26/7/2022, στην ιστοσελίδα www.ekirikas.com με τίτλο «Άγριο ξέσπασμα Ελπιδοφόρου προς την Εκκλησία της Ελλάδος» του Θεοδώρου Καλμούκου, σημειώνετο και αυτό που ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής είχε αναφέρει, πως δηλαδή ‘’υπάρχουν συγκεκριμένα θέματα για τα οποία οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν αισθάνονται άνετα να τα ανοίξουν, και το πλέον κορυφαία ανάμεσα σ’ αυτά είναι η ομοφυλοφιλία, η οποία εγείρει παθιασμένο συναισθηματισμό, αλλά λίγη λογική ομιλία. Απλώς αναμασούν τη γνωστή φράση ‘μισούμε την αμαρτία, αλλά αγαπούμε τον αμαρτωλό’ μπορεί συχνά να είναι καταδίκη φαινόμενη ως συμπάθεια – είναι συχνά να είναι καταδίκη φαινόμενη ως συμπάθεια – είναι εύκολα να χαρακτηρίζουμε, παρά να ακούμε’’.
Ανάμεσα στ’ άλλα, όπως σημειώνετο στο άρθρο του Θεοδώρου Καλμούκου, ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής, υπογράμμιζε με ερωτηματικό τρόπο και τα εξής : ‘’Όφειλε ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος να είχε διευκρινίσει γραπτώς πως τα παιδιά δεν ανήκουν σ’ αυτό που ο Μητροπολίτης Γλυφάδας ονομάζει ‘παραδοσιακή οικογένεια’;
Έθετε με ερωτηματικό τρόπο το θέμα υποχρέωσης του Αρχιεπισκόπου Αμερικής να ενημερώσει τον οικείο Επίσκοπο, συμπληρώνοντας ‘’αυτό που ο Μητροπολίτης Γλυφάδας ονομάζει ‘παραδοσιακή οικογένεια’.
Αυτό που εννοούσε ο Σεβ. Γλυφάδας ομιλώντας για παραδοσιακή οικογένεια, είναι αυτό που εννοεί η Εκκλησία μας. Αυτή είναι η παραδοσιακή οικογένεια που δέχεται η Εκκλησία μας, χωρίς τα σημεία στίξης που έθεσε ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής.
Μήπως το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο έχει άλλη άποψη περί παραδοσιακής οικογένειας από τον Σεβ. Γλυφάδας; Φυσικά όχι. Η τοποθέτηση του Οικουμενικού Πατριάρχη κατά την επίσκεψή του το έτος 2013 στην Εσθονία, κατέγραφε επακριβώς τη θέση της Εκκλησίας μας στο ζήτημα τούτο.
Κατά την επίσκεψή του στην Εσθονία ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής : ‘’…είναι άγνωστοι και κατακριτέαι συζυγίαι μετ’ ατόμων του ιδίου φύλου, καταδικάζονται δε αι σύγχρονοι εφευρέσεις των λεγομένων «συμφώνων συμβιώσεως», τα οποία είναι απόρροια αμαρτίας και ουχί κατά νόμον χαράς, ενεργειών κατά τας οποίας αι θήλειαι «μετήλλαξαν την φυσικήν χρήσιν εις την παρά φύσιν, ομοίως δε και οι άρσενες αφέντες την φυσικήν χρήσιν της θήλειας εξεκαύθησαν εν τη ορέξει αυτών εις αλλήλους, άρσενες εν άρσεσι την ασχημοσύνην κατεργαζόμενοι και την αντιμισθίαν ην έδει της πλάνης αυτών εν εαυτοίς απολαμβάνοντες»*. Αντιτάσσεται ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής και στις θέσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη στο ζήτημα τούτο, οι οποίες είναι θέσεις της Εκκλησίας;
Είναι ‘’ένας από τους πειρασμούς που συχνά ταλανίζει ιεράρχες και ιεροκήρυκες’’ ανέφερε σε άρθρο του ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής www.kathimerini.gr στις 17/2/2024. Αυτό ‘’ταλανίζει’’ και τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη;
Θα τολμηθεί απάντηση και προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη; Ούτε ακροθιγώς δεν θα προβεί ο π. Ιωάννης Χρυσαυγής σε οποιοδήποτε σχολιασμό. Οι λόγοι είναι προφανείς.
*dogma.gr, από άρθρο του Ανδρέα Λουδάρου στις 9 Σεπτεμβρίου 2013 που τιτλοφορείτο ‘’Δριμύ κατηγορώ του Οικουμενικού Πατριάρχη κατά της συμβίωσης ομοφυλοφίλων’’.
Συνομιλώντας πριν πολλά χρόνια με κάποιον, που ως Αγιοταφίτης ιερομόναχος είχε συλλειτουργήσει με τον Άγιο Φιλούμενο του Φρέατος του Ιακώβ, ζήτησα να μάθω κάτι για τον Άγιο. Αυτή η συνομιλία είχε γίνει πολύ πριν την αγιοκατάταξη του Αγίου Φιλουμένου του Κυπρίου.
Για τον Άγιο Φιλούμενο γνώριζα μόνο εκείνα που είχαν γραφεί στον Κυπριακό Τύπο το έτος 1979 για το μαρτύριό του. Ζητώντας λοιπόν να μάθω περισσότερα για τον Άγιο Φιλούμενο, ο συνομιλητής μου, μου απάντησε με απλότητα τα εξής : «Ήταν πολύ ταπεινός άνθρωπος… Να όταν έλεγε για παράδειγμα στα ειρηνικά το ‘’Ειρήνη πάσι’’, τό έλεγε πολύ απλά, χωρίς το μουσικό ηχόχρωμα και πολύ χαμηλόφωνα». Το τόνισε ιδιαιτέρως, «ήταν πολύ ταπεινός».
Και αμέσως ο συνομιλητής μου άλλαξε ύφος προσθέτοντας, «πήγαινε με τον Σταυρό στο χέρι». «Να», μου είπε, με πιο έντονο ύφος, αλλά και με θαυμασμό, «όταν πήγαινε στην αγορά, δεν φοβόταν, ομολογούσε την Πίστη του στους Μουσουλμάνους και στους Εβραίους, δεν φοβόταν, πήγαινε με τον Σταυρό στο χέρι». Αυτά μονάχα μου είπε. Δεν ρώτησα τίποτε άλλο. Κατάλαβα τόσα πολλά.
Ο θαυμασμός του συνομιλητή μου ήταν ολοφάνερος για το ομολογιακό κάλλος του Αγίου Φιλουμένου. Είναι μεγάλος σταυρός όντως η ομολογία της Πίστης. Κάποιοι άλλοι πολύ εύκολα, ακολουθώντας το ολίσθημα της ανθρωπαρέσκειας, θα επαίροντο για το πόσο «αγαπητοί» έγιναν στο πλήθος των Μουσουλμάνων και των Εβραίων. Δυστυχώς κάποιοι τα συγκρητιστικά ατοπήματά τους τα προβάλλουν ως έκφραση ‘’αγάπης’’.
Ας ενθυμηθούμε τα λόγια του Αγίου Παϊσίου, από την επιστολή του προς τον Αρχιμανδρίτη Χαράλαμπο Βασιλόπουλο, για δημοσίευση στον Ορθόδοξο Τύπο, αναφορικά με τις ενέργειες του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα, στην οποία ανεφέρετο μεταξύ άλλων και το ακόλουθο : «…Το αποτέλεσμα ήταν να αναπαύση μεν όλα τα κοσμικά παιδιά, που αγαπούν τον κόσμον και έχουν την κοσμικήν αυτήν αγάπην, να κατασκανδαλίση όμως όλους εμάς, τα τέκνα της Ορθοδοξίας, μικρά και μεγάλα που έχουν φόβο Θεού…»
Το ομολογιακό θάρρος και κάλλος του Αγίου Φιλουμένου του Κυπρίου, αποτελεί για μας παράδειγμα και συνάμα απάντηση στα συγκρητιστικά ατοπήματα που μας πληγώνουν.
e- Ορθόδοξη Παρακαταθήκη 